ကိးပ COVID-19 တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဂ့ၢ်ဂီၢ်အူလီတဲစိ
နမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်သံကွၢ်ဘၣ်ဃၣ်ဒီး COVID-19 အဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ်န့ၣ် ကိးပလီတဲစိဖဲ 1-800-525-0127 ဒီး ဆီၣ်လီၤ 7 တုၤမ့ၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် စံးဆၢနၤဒီး ဒုးသ့ၣ်ညါအ၀ဲသ့ၣ် ကျိာ်လၢနအဲၣ်ဒိးလၢ တၢ်ကကျိာ်ထံန့ၢ်နၤအဂီၢ်တက့ၢ်I တၢ်ကိးဝဲ ဒၣ်လီတဲစိအံၤသ့ဝဲဖဲမုၢ်တနံၤ ဂီၤခီ 6 နၣ်ရံၣ်တုၤဟါခီ 10 နၣ်ရံၣ်ဒီး မုၢ်ခံနံၤတုၤ မုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤ (တၢ်ပာ်ပနီၣ်နံၤသဘျ့လီၤ ဆီအမုၢ်နံၤ) စးထီၣ်ဂီၤခီ 6 နၣ်ရံၣ်တုၤဟါခီ 6 နၣ်ရံၣ်I
အိၣ်လၢဟံၣ်အပူၤဒီးလိၣ်ဘၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်ဒီသဒၢ COVID-19 တၢ်ဆါကသံၣ်´
ကတဲာ်ကတီၤသး, WA - Living Better ဒီး Safer ခီဖျိတဲ COVID-19
ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ COVID-19 ကအိၣ်ဒံးဝဲဒၣ်လၢခါဆူညါလၢပထံၣ်သ့ၣ်ညါဆိပာ်စၢၤအီၤသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲအံၤအရ့ဒိၣ်ဝဲဒၣ်မးလၢ ပက အိၣ်မူဝဲဒၣ်ဒ်လဲၣ် ဖဲပကၢၤဃာ်ဝဲဒၣ်ပနီၢ်ကစၢ်, ပတၢ်အဲၣ်, ဒီးပပှၤတဝၢတဖၣ်ပူၤပူၤဖျဲးတသ့ဖဲတသ့န့ၣ်တက့ၢ်. ပမၤအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်? ဒ်ပစူးကါ တ့ၢ်ပၤစၢၤဝဲဒၣ်တၢ်ပီးလၢပသ့ၣ်ညါဘၣ်အီၤတဖၣ်- တၢ်ဆဲးဘၣ်ကသံၣ်ဒီသဒၢ, တၢ်ဒိးမၤကွၢ်သးဒီးတၢ်အိၣ်ဆိးလၢဟံၣ် ဖဲဆိက့အခါ မ့တမ့ၢ် ဖဲအဘၣ်ဂာ်ဒီးတၢ်ဆါအခါ, ဖဲအကၤဘၢဃာ်ဝဲဒၣ်တၢ်ကၤဘၢမဲာ်, ဒီးတၢ်အိၣ်စီၤစုာ်လိာ်သးကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
အဝဲအံၤမ့ၢ်တၢ်လၢနကဘၣ်သ့ၣ်ညါအီၤတဖၣ် ဒ်ပတၢ်အိၣ်မူအိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်အသီတကတီၢ် လၢအမ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဆိးဃုာ်ဒီး COVID-19 လၢပပှၤတ ဝၢအပူၤန့ၣ်လီၤ.
ဟူးဂဲၤ, ဟုကယာ်ကွၢ်ထွဲလီၤသး
ဆဲးကသံၣ်ဒီသဒၢတၢ်ဆါ ဒီးဘူစထၢၣ်
COVID-19 ကသံၣ်ဒီသဒၢဆဲးဒီး ဘူစထၢၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒီသဒၢနီၢ်ဂံၢ်တၢလၢ အခီၣ်ဆှၢဝဲဒၣ်တၢ်ဆါဘၣ်ဂာ်တၢ် ဒီးတၢ်ဆိက့ဆါဘီဒိၣ်ဒိၣ် မုၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
သ့ၣ်ညါလၢကဘၣ်ဒိးမၤကွၢ်သးအခါဖဲလဲၣ်
ဒုးစှၤလီၢ်ဝဲ COVID-19 တၢ်ရၣ်လီၤသးခီဖျိတၢ်ဒိးမၤကွၢ်သးဖဲနမ့ၢ်ဆိက့, ဒီးလဲၤထီၣ်ဘၣ်ဝဲဒၣ်တၢ်အိၣ်ရိဖှိၣ်သး မ့တမ့ၢ် လဲၤအိၣ်ဘူးဘၣ်ဒီး ပှၤဘၣ်ဂာ်ဒီး COVID-19 တက့ၢ်.
ထီ၀ဲဒၣ်နီၢ်ကၢၢ်ဘၢမဲာ်
တၢ်အုၣ်ခီၣ်သးအိၣ်ဝဲဒၣ်လၢ တၢ်ကၤဘၢမဲာ်န့ၣ်အဒုးကဘှၢလီၤဝဲဒၣ် COVID-19 တၢ်ဆါတၢ်ရၤလီၤအသး ဒီးလၢတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတနီၤကျါ န့ၣ်အလီၢ်အိၣ်ဒံးဝဲလၢတၢ်ကထီဃာ်တၢ်ကၤဘၢမဲာ်န့ၣ်လီၤ.
နမ့ဒိးန့ၢ်ဘၣ် COVID-19 ခဲအံၤန့ၣ်
ကွၢ်ဘၣ်တၢ်ဟံစုနဲၣ်ကျဲလၢအသီတဖၣ်
အိၣ်လၢဟံၣ်ဒီးအိၣ်ယံၤနသးဒီးပှၤအဂၤ ဒီးပိာ်ထွဲဘၣ်တၢ်ပာ်အိၣ်လီၤဆီသးတၢ်ဟံစုနဲၣ်ကျဲအသီတဖၣ်.
ဃ့န့ၢ်တၢ်မၤစၢၤလၢတၢ်ဆါကဘျါဝဲအဂီၢ်
ဃ့န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆှၢန့ၢ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီဒီး ကသံၣ်ကသီတဖၣ်, တၢ်ကွၢ်ထွဲကဟုကယၥ်ဖိသၣ်, ဒီးတၢ်မၤစၢၤအဂုၤဂၤတဖၣ် ဖဲနကူဆါဘျါက့ၤနသးလၢ COVID-19 တက့ၢ်.
ယံာ်ထၢ COVID
ပှၤကညီလၢအိၣ်ဒီး COVID-19 တဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲဒၣ်တၢ်ဆါပနီၣ်လၢအယံာ်ဝဲဒၣ်လၢအနွံတုၤလၢအနံၣ်သ့ဝဲဒၣ် ဖဲအဘၣ်ဂာ်ဒီးတၢ်ဆါဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒီသဒၢ၀ဲဒၣ် ယံာ်ထၢ COVID ခီဖျိတၢ်ဒီသဒၢဝဲဒၣ် COVID-19တၢ်ဘၣ်ဂာ်
တၢ်မၤန့ၢ်အါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ
- COVID-19 အတၢ်ဆါအပနီၣ်တဖၣ်, တၢ်ဟ့ၣ်ပနီၣ်တဖၣ်ဒီးအတၢ်ဒီသဒၢ
-
COVID-19 တၢ်ဆါအပနီၣ်ခိၣ်သ့ၣ်မိၢ်ပှၢ်တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်၀ဲဒ်အဖီလာ်အသိးလီၤး
- ကူး, ကသါတလၢသါ မ့တမ့ၢ် ကသါကီခဲ, တၢ်ကိၢ်ထီၣ်, တၢ်ဂိၢ်ထီၣ်, တၢ်ဘှံးတၢ်တီၤသး, ထူၣ်ပျၢ်ညါတကံတကး, ကိာ်ယူၢ်ဘိဆါ, ခိၣ်ဆါ, တအီၣ်ဘၣ်တၢ်အရီၢ် မ့တမ့ၢ် တနၢဘၣ်တၢ်. တၢ်ဆါပနီၣ်လၢအကဲထီၣ်ညီနုၢ်လၢအစှၤတဖၣ်မ့ၢ် သးကလဲၤ, ဘှိး, မ့တမ့ၢ် ဟၢဖၢလူ
- နမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲဒၣ် COVID-19 တၢ်ဆါပနီၣ်လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်ဒ်လာ်တဖၣ်အံၤမ့အိၣ်ဖျါထီၣ်န့ၣ်ကိးဘၣ် 911 တက့ၢ်း
- တၢ်ကသါကီခဲ
- သးနါပှၢ်ဆါ မ့တမ့ၢ် သွံၣ်တၢ်ဆီၣ်သနံး
- တၢ်သးထၢမံထၢမၣ်အသီ
- ဂဲၤဆၢထၢၣ်တန့ၢ် မ့တမ့ၢ် မံတန့ၢ်ဂဲၤတန့ၢ်
- ဖံးဘ့ၣ်, ထးခိၣ်ဖံး, မ့တမ့ၢ် စုမ့ၣ်ခီၣ်မ့ၣ်အဖံးဘံၣ် လီၤ၀ါ, ၀ါဃး, မ့တမ့ၢ် ထီၣ်လုးထီၣ်လါ, ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢဖံးဘ့ၣ်အကလုာ်အဖီခိၣ်
- တၢ်ဆါ၀ဲအံၤအလီၤဘၣ်ယိၣ်၀ဲဒၣ်လၢပှၤဒ်လဲၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လဲၣ်?
- တၢ်ဆါ၀ဲအံၤအလီၤဘၣ်ယိၣ်၀ဲဒၣ်လၢ ပှၤသးပှၢ်တဖၣ်, ပှၤကညီလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဆါလၢအလီၢ်ဘၣ်ယိၣ်, ဒီး ပှၤမိၢ်ဒၢသ့ၣ်တဖၣ်မ့ဒိးန့ၢ်ဘၣ် COVID-19 န့ၣ်ဆိက့၀ဲဒၣ်နးနးကျံးကျံးသ့၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
ယကဘၣ်ဒီသဒၢလီၤယနီၢ်ကစၢ်သးဒီး ယဟံၣ်ဖိဃီဖိဒ်လဲၣ်?
- ဆဲးကသံၣ်ဒီသဒၢတၢ်ဆါ ဒီးဘူစထၢၣ် ဖဲနဆဲးအီၤသ့ခါတက့ၢ်.
- အိၣ်လၢဟံၣ်ဖဲနဆိက့အခါ
- နကဘၣ်ထီ၀ဲဒၣ်တၢ်ကၤဘၢမဲာ် ဒီၤအိၣ်ယံၤဒီးပှၤအဂၤ 6 ခီၣ်ယီၣ် (2 မံၤထၢၣ်) ဖဲလၢနလဲဟးတၢ်ချၢအခါလၢပှၤကမျၢၢ်အကျါန့ၣ်လီၤ.
- နဘၣ်ဟးဆှဲး၀ဲဒၣ်တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤကမျၢၢ်အိၣ်ကတုာ်တကံာ်ဒီး ပှၤခးကသံၣ်စှၤမ့တမ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်.
- သ့ကဆှီ၀ဲဒၣ်နစုခဲအံၤခဲအံၤ မ့တမ့ၢ် သူ၀ဲၤဒၣ်ကသံၣ်သ့ကဆှီစု
- ဖဲနကူးမ့တမ့ၢ်ကဆဲအခါ ကးဘၢနကိးပူၤဒီးနါဒ့ ဒီးနစုနၢၢ်ခံ မ့တမ့ၢ် ထံၣ်ၡူစးခိတက့ၢ်.
- နသ့နစုမ့တ၀ံၤဒံးဘၣ်န့ၣ် တဘၣ်ဖီၣ်လီၤနမဲာ်သၣ်, နကိးပူၤ, နါဒ့, မ့တမ့ၢ် မဲာ်ချံ သ့ၣ်ဘၣ်.
- မၤကဆှီဝဲဒၣ်နကဟံၣ်ပူၤဃီပူၤတက့ၢ်.
- နမ့ၢ်အိၣ်ဒီး COVID-19 တၢ်ဆါက့ၢ်ပနီၣ်တဖၣ် လဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး နကသံၣ်သရၣ်တက့ၢ်ႋ
- လဲၤဟးလၢကျးတဖၣ်ဒီးကမျၢၢ်ကျါပူၤပူၤဖျဲးဖျဲး
-
တၢ်အိၣ်ဝဲဒၣ်တဘျုးကလုာ်လၢနကဘၣ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ နကဒီသဒၢလီၤနကစၢ်သးဒီးပှၤဂုၤဂၤတဖၣ်တချုးဒံးနလဲၤဟးလၢတၢ်ချၢဒီးဝံးအလီၢ်ခံ ဒီးဖဲနအိၣ်ဝဲဒၣ်လၢဟံၣ်အခါန့ၣ်လီၤ.
တချုးဟးထီၣ်လၢဟံၣ်ဒံးဘၣ်အကတီၢ်း
- ဖဲနဆိက့အခါ မ့သ့န့ၣ် တဘၣ်လဲၤလၢကျးမ့တမ့ၢ်ကမျၢၢ်လဲဲၤဟးအိၣ်အလီၢ်ဘၣ်. မၢဘၣ်နပှၤဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့တမ့ၢ် နတံၤသကိးကလဲၤဟံၣ်န့ၢ်နၤတၢ်လၢနလိၣ်ဘၣ်တဖၣ်တက့ၢ်.
- မၤလိာ်ဘၣ် တၢ်ကစဲးကစိးတၢ်အီၣ်, ကသံၣ်ကသီ, ဒီးတၢ်အဂုာ်အဂၤသ့တဖၣ်အံၤ လၢအီၤလဲဒ်သိးဒီးကဟဲဆှၢဘၣ်န့ၢ်နၤလၢနဟံၣ်တက့ၢ်.
- မ့သ့န့ၣ် လဲၤဘၣ်ကျးဖဲပှၤကညီအိၣ်အစှၤအဆကတီၢ်.
- သ့ကဆှီဘၣ်နစုတဖၣ် တချုးဟးထီၣ်လၢဟံၣ်ဒံးဘၣ်အကတီၢ်.
ဖဲနအိၣ်ဝဲဒၣ်လၢပှၤကမျၢၢ်အိၣ်ကတံအလီၢ်တဖၣ်း
- ထီ၀ဲနီၢ်ကျၢၢ်ဘၢမဲာ်လၢအဘၢ၀ဲ နနါဒ့ဒီးနကိာ်ပူၤတက့ၢ်.
- မ့ဘၣ်ရဲၣ်လီၤသးလၢအကျိၤဘၣ်ဆၣ် အိၣ်ယံၤဒီးပှၤဂုာ်ဂၤအဒ့စၢၤအစှၤကတၢၢ် 6 ခီၣ်ယီၣ် (2 မံၤထၢၣ်), ဃုာ်ဒီးနဟါထီၣ်ခါန့ၣ်လီၤ.
- ကျၢၢ်ဘၢနကိာ်ပူၤဒီးနါဒ့ဖဲနကူးဒီးကဆဲအခါ.
- တဘၣ်ဖီၣ်လီၤနမဲာ်တကဂ့ၤ.
- ဖဲနလဲၤလၢကျးအခါ သ့ဘၣ်နစုဒီးကသံၣ်သ့စု မ့တမ့ၢ် မကဆှီကွံာ်၀ဲဒၣ် လ့ၣ်ဆီၣ်အစုဖီၣ် မ့တမ့ၢ် ကျးအစဲာ်ဒီးကသံၣ်တက့ၢ်.
ဖဲနက့ၤလၢဟံၣ်အဆၢကတီၢ်း
- သ့ကစှီဘၣ်ဝဲဒၣ်တၢ်ကၤဘၢမဲာ် ဒီးပာ်ဃာ်အီၤဘၢဘၢတက့ၢ်. တၢၤကွံာ်၀ဲဒၣ်နီၢ်ကျၢၢ်ဘၢမဲာ်လၢအလီၢ်လံၤလၢနသူအီၤ၀ံၤတဖၣ်တက့ၢ်.
- သ့ဘၣ်နစု.
- ပိာ်ထွဲဘၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်ပူၤဖျဲးတၢ်နဲၣ်ကျဲတဖၣ်. တဘၣ်သ့ကဆှီဝဲဒၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီတဖၣ်ဒီးကသံၣ်တက့ၢ်. သ့ကဆှီဘၣ်တၢ်သူတၢ်သၣ်ဒီးတၢ်ဒိးတၢ်လၣ်ဒ်ညီနုာ်အသိးတက့ၢ်.
- တၢ်အိၣ်ဒီးဟုးသး, ဖိသၣ်တဖၣ် ဒီး COVID-19
-
တၢ်လၢနကြၢးသ့ၣ်ညါဖဲနအိၣ်ဒီးဟုးသးကတီၢ်
- နမ့ထိၣ်သြတီၤဘၣ် ပှၤလၢအဟုးသးအိၣ်တဖၣ်ဒီး ပှၤလၢတအိၣ်တဖၣ်အံၣ်န့ၣ်, ပှၤလၢအဆိ က့နးထီးသ့လၢ COVID-19 တၢ်ဆါအဃိန့ၣ်မ့ၢ်၀ဲဒၣ်ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးအဟုးသးတဖၣ်လီၤ.
- ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးဟုးသးတဖၣ်မ့ဒိးန့ၢ်ဘၣ် COVID-19 တၢ်ဆါသ့တဖၣ်န့ၣ် တၢ်ဘၣ်ယိၣ် အိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိဆိ (ဆံးစၢ်ထီၣ်ဖိဆိ 37 နွံ) ဒီးဖိသံလၢဒၢပူၤ, ဒီးအလီၢ်ဘၣ် ယိၣ်စ့ၢ်ကီးလၢတၢ်ဆါအတၢ်ပိာ်ထွဲထီၣ်အခံသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
- ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးဟုသးတဖၣ် မ့လဲၤအိၣ်ဘူးတံာ်ဃုာ်ဘၣ်ဒီးပှၤလၢဒိးန့ၢ်ဘၣ် COVID-19 တၢ်ဆါန့ၣ် ကဘၣ်စးထီၣ်ဒီသဒၢအသးလၢအဂ့ၢ်အကျိၤဘၣ်ဘၣ် ဒ်သိးသုတဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
- ဆဲးဘၣ်ကသံၣ်ဒီသဒၢဒီး ဆဲးဘၣ်ကသံၣ်မဆူၣ်ထီၣ်ကသံၣ်ဒီသဒၢ.
- ထီ၀ဲဒၣ်နီၢ်ကၢၢ်ဘၢမဲာ်
- နဘၣ်အိၣ်ယံၤဒီးပှၤအဂၤ 6 ခီယီၢ် (2 မံၤထၢၣ်) ဒီး နဘၣ်ဟးဆှဲး၀ဲဒၣ်တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤကမျၢၢ်အိၣ်ကတုာ် တကံာ်ဒီး ပှၤခးကသံၣ်စှၤမ့တမ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်.
- ဒိးမၤကွၢ်နသးလၢနကဟးဆှဲးဝဲတၢ်ရၤလီၢ်တၢ်ဆါဆူပှၤဂုၤဂၤတဖၣ်အအိၣ်.
- သ့ဘၣ်နစုခဲအံၤခဲအံၤတက့ၢ် ဖဲနကူၤမ့တမ့ၢ်ကဆဲအခါ ကးဘၢနကိးပူၤဒီးနါဒ့ ဒီးနစုနၢၢ်ခံ မ့တမ့ၢ် ထံၣ်ၡူစးခိတက့ၢ်.
- မၤကဆှီဒီး သ့စီသံကွံာ်တၢ်ဆါအဃၢ်ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်.
- သမံသမိးနတၢ်ဆါကိးမုၢ်နံၤ.
- နမ့ဆိက့ မ့တမ့ၢ် နမ့တုၢ်ဘၣ်လၢနဒိးန့ၢ်ဘၣ် COVID-19 တၢ်ဆါဖဲနအိၣ်ဒီးဟုးသးအဆၢကတီၢ်, မ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်တမံၤမံၤဖဲအိၣ်ဒီးဟုးသးခါန့ၣ် ကိးဘၣ်နကသံၣ်သရၣ်တဘျီဃီတက့ၢ်.
COVID-19 ကသံၣ်ဒီသဒၢ ဒီးတၢ်အိၣ်ဒီးဟုးသး
- တၢ်ဆဲးကသံၣ်ဒီသဒၢ COVID-19 တၢ်ဆါအံၤ ဘၣ်တၢ်အုၣ်ကီၤဃာ်လၢ ပှၤလၢအအိၣ် ဒီးဟုးသး, ပှၤလၢအဖိအီၣ်နုၢ်, ပှၤလၢအဲၣ်ဒိးဒၢထီၣ် မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအဲၣ်ဒိးအိၣ်ထီၣ်ဒီးဟုးသးလၢခါဆူညါအဂီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
- တၢ်အုၣ်ခီၣ်လၢဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ပူၤဖျဲးဒီးကသံၣ်ဒီသဒၢဆဲးတၢ်တုၤလီၤတီၤလီၤ လၢအခီၣ်ဆှၢ COVID-19 တၢ်ဆါဖဲအိၣ်ဒီးဟုးသကတီၢ်ခါန့ၣ် ဟဲအါထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤနီၢ်တဖၣ်စံးဘၣ်ပှၤလၢ ကသံၣ်ဒီသဒၢ COVID-19 တၢ်ဆါအံၤကဲဘျုးကဲဖှိၣ်၀ဲဒၣ်လၢတၢ်တြီဆၢ၀ဲဒၣ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီတဖၣ်ဖဲ နအိၣ်ဒီးနဟုးနသးအခါန့ၣ်လီၤ.
- ပှၤလၢအိၣ်ဒီးဟုးသးတဂၤလၢ်လၢ်န့ၣ် အကြၢးဆဲးဘၣ်ဝဲဒၣ် COVID-19 ကသံၣ်ဒီသဒၢဆဲးဖဲအဆဲးဝဲဒၣ်သ့ကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
- ကသံၣ်ဒီသဒၢ COVID-19 တဒုးကဲထီၣ် COVID-19 တၢ်ဆါတၢ်ဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်ဆူပှၤဂၤ ဘၣ် ဒီးပှၤလၢအအိၣ်ဒီးဟုးသး မ့တမ့ၢ် အဖိသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
- ကတီၢ်အံၤ တၢ်အုၣ်ကီၤတအိၣ်ဖျါထီၣ်၀ဲနီတမံၤလၢ ကသံၣ်ဒီသဒၢတဖၣ်, ဃုာ်ဒီး Covid-19 ကသံၣ်ဒီသဒၢတဖၣ်, လၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပိာ်ခွါအချံအသၣ်န့ၣ်လီၤ.
- ပှၤလၢအိၣ်ဒီးဟုးသးတဖၣ် မ့ၢ်နတၢ်သံကွၢ်အိၣ်အါထီၣ်ဘၣ်ဃးဒီး COVID-19 တဖၣ်ဧါ? စဲးကျိးတဲသကိးတၢ်ဒီးနကသံၣ်သရၣ် မ့တမ့ၢ် MotherToBaby, အပှၤစဲၣ်နီၤတဖၣ် လၢကစံးဆၢ၀ဲနတၢ်သံကွၢ်တဖၣ်လၢ ခီဖျိလီတဲစိမ့တမ့လီပရၢတက့ၢ်. တၢ်မၤစၢလၢအခူသူၣ်ကလီၢ်အံၤစ့ၢ်ကီးအိၣ်ဒၣ် စးထီၣ် မုၢ်တနံၤ တုၤ မုၢ်ယဲၢ်နံၤ, ဂီၤခီ 8 နၣ်ရံၣ် တုၤ 5 နၣ်ရံၣ်န့ၣ်လီၤ. လဲၤကွၢ်ဘၣ် MotherToBaby ပှာ်ယဲာ်သန့ လၢကဆှၢဒီးတဲသကိးတၢ်, မ့တမ့ၢ် ကိးလၢလီတဲစိဖဲ 1-866-626-6847 လၢ (အဲကလံာ်ကျိာ် မ့တမ့ၢ် စပဲနံၣ်စ်ကျိာ်).
နကဘၣ်ဟုကယာ်ကွၢ်ထွဲဝဲဒၣ် ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်လီၤသီဖဲအဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် COVID-19 တၢ်ဆါအခါဒ်လဲၣ်
- မိၢ်တဖၣ်မ့ဒိးန့ၢ်ဘၣ် COVID-19 တၢ်ဆါဖဲအအိၣ်ဒီးအဟုးအသးအဆၢကတီၢ်ခါသနာ်က့ အဖိအိၣ်ဖျဲၣ်သီတဂၤန့ၣ် တဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဃုာ်၀ဲဒၣ် COVID-19 တၢ်ဆါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
- ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်သီတဖၣ်မ့ဒိးန့ၢ်ဘၣ် COVID-19 တၢ်ဆါဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ထဲ တၢ်လိာ်က သါထီၣ်လၢတအိၣ်ဒီးတၢ်ဆါအပနီၣ်နီတမံၤဘၣ်ဒီး ဘျါက့ၤ၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပာ်ဖျါတနီၤစံးဘၣ်ပှၤလၢ ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်သီတနီၤကျါန့ၣ်အဆိက့ဝဲဒၣ်နးနးကျဲးကျဲးလၢ COVID-19 တၢ်ဆါဃိန့ၣ်လီၤ.
- နမ့ပာ်အိၣ်လီၤဆီသးလၢ COVID-19 တၢ်ဆါအဂီၢ် ဖဲနအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိသီအခါန့ၣ်, ပိာ်ထွဲဘၣ် တၢ်ပလီၢ်စိအတၢ်နဲၣ်ကျဲလၢလာ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တုၤနတၢ်အ၀ံၤတစုတက့ၢ်.
- အိၣ်လၢဟံၣ်ဒီးအိၣ်လီၤစဲၣ်ကွံာ်နသးဒီးနပှၤဟံၣ်ဖိဃီဖိသ့ၣ်တဖၣ်လၢတအိၣ်ဃုာ်ဒီၤနၤဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
- အိၣ်ပလီၤဆီသး (အိၣ်ယံၤကွံၤ) ဒီးနပှၤဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢအတဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆါတဖၣ်အံၤဒီး ထီဃာ်၀ဲဒၣ်နီၢ်ကၢၢ်ဘၢမဲာ်ဖဲနမ့အိၣ်ဘူးလီၤတစဲၤန့ၣ်လီၤ.
- ကိးဘၣ်ပှၤကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်တၢ်ဖိလၢ အအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဒီး ဆဲး၀ဲဒၣ်ကသံၣ်ဒီသဒၢတၢ်ဆါ၀ံသ့တဖၣ်ဒီး မ့ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢအတကဲထီၣ်တၢ်ဘၣ်ယိာ်ဘၣ်ဘှီလၢဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်သီ တဂၤအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့သ့န့ၤ, ထၢနုာ်ဃာ်နနုၣ်ထံလၢ တၢ်နုၣ်ထံဒၢပူၤဒီး မၢပှၤကွၢ်ထွဲဖိသၣ်တဂၤန့ၣ်ဒုးအီၣ်အီၤ န့ၣ်တက့ၢ်. နမ့ၢ်ကဒုးအီၣ်နဖိဒီးတၢ်နုၢ်ထံၣ်ကမူၣ်ဒီး မၢပှၤကွၢ်ထွဲဖိသၣ်ကတဲာ်ကတီာ်န့ၢ်နၤတက့ၢ်.
- နမ့ကဘၣ်ကွၢ်၀ဲနဖိအိၣ်ဖျဲၣ်သီတဂၤဖဲနအိၣ်ပာ်လီၤဆီသးတချုး၀ံၤဒံးဘၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပိာ်ထွဲဘၣ်တၢ်ပလီၢ်စိအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ တၢ်ပာ်ပနီၣ်ဃာ်အီၤ, ဃုာ်ဒီးတၢ်ထီဃာ်၀ဲဒၣ်နီၢ် ကၢၢ်ဘၢမဲာ်ဖဲနဒုးအီၣ်နဖိနုၣ် မ့တမ့ၢ် နစိာ်ဃာ်နဖိအဆၢကတီၢ်တက့ၢ်.
- သမံသမိးဘၣ်နဖိအိၣ်ဖျဲၣ်သီတဂၤအံၤ မ့ၢ်အဒိးန့ၢ်ဘၣ် COVID-19 အတၢ်ဆါပနီၣ်တဖၣ်.
- တၢ်ပာ်ဖျါတဖၣ်စံးဘၣ်၀ဲလၢ တၢ်ဒုးအီၣ်ဖိနုၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအရၤလီၤ၀ဲဒၣ်တၢ်ဆါ အဃၢ် ဆူဖိသၣ်အအိၣ်. တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါလၢအပူၤကွံာ်တယံၤဒံးဘၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်၀ဲဒၣ်လၢ ဖိသၣ်တဖၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲ ဂံၢ်တြီဆၢလၢမိၢ်လၢအဆဲကသံၣ်ဒီသဒၢ COVID-19 တၢ်ဆါ၀ံၤတဂၤအနုၣ်ထံအကျါန့ၣ်လီၤ. ဖဲနမ့ဒိးန့ၢ်ဘၣ် COVID-19 တၢ်ဆါအခါ နမ့အဲၣ်ဒိးလၢ နကဒုးအီၣ်နဖိနုၣ် မ့တမ့ၢ် နဒုးအီၣ်သံၣ်နါပှၢ်နုၢ်ထံ-
- သ့ကဆှီဘၣ်နစုတဖၣ် တချုးဟးထီၣ်လၢဟံၣ်ဒံးဘၣ်အကတီၢ်.
- ထီဃာ်၀ဲဒၣ်နီၢ်ကၢၢ်ဘၢမဲာ်ဖဲ နဒုးအီၣ်နဖိနုၣ် မ့တမ့ၢ် နဒုးအီၣ်သးနါပှၢ်နုၢ်ထံအခါ ဒီး နအိၣ်ယံၤဒီးနဖိ 6 ခီၣ်ယီၢ် (2 မံးထၢၣ်) အခါ.
Perinatal Support Washington အလီကျိၤ န့ၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ်မိၢ်ပၢ်သီဒီး ပှၤလၢအကကဲထီၣ်မိၢ်ပၢ်တဖၣ်, မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအအဲၣ်ဝဲသ့ၣ်တဖၣ်, တဘျီလၢ်လၢ်ဖဲအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲဒၣ်နီၢ်သးဆူၣ်ချ့တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ကိးဘၣ် Perinatal Support Washington လီကျိၤ ဖဲ 1-888-404-7763 မ့တမ့ၢ် လဲၤအိၣ်သကိးဘၣ် Perinatal Support အပှာ်ယဲာ်သန့ (အိၣ်ထဲလၢအဲးကလံးကျိာ်) ဆှၢလံာ် မ့တမ့ၢ် အံမ့(လ) warmline@perinatalsupport.org.
အ၀ဲအံၤမ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢနကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်လီၤ. စဲးကျိၤလၢလီတဲစိဖဲ 1-888-404-7763, မုၢ်တနံၤတုၤမုၢ်ယဲၢ်နံၤ ဂီၤခီ 9 နၣ်ရံၣ်တုၤ ဟါခီ 4:30 နၣ်ရံၣ်. (ထဲဒၣ်လၢ အဲကလံာ်အကျိာ်ဒီး စပဲနံၣ်စ်ကျိာ်). လၢဟါခီဒီး နွံကတၢၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကွဲးဆှၢဃာ်လံာ်ပရၢဒီး ပှၤတဂၤဂၤကက့ၤဆှၢကဒါက့ၤဝဲဒၣ် လၢ 1-12 နၣ်ရံၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ပ၀ဲတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလီကျိၤအံၤ ကဲ၀ဲဒၣ်ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်လၢ အမ့ၢ်၀ဲ ပှၤတ၀ၢပှၤမၤတၢ်ဖိ, ပှၤကူဆါယါဘျါတၢ်လၢအအိၣ်ဒီးလံာ်ဟ့ၣ်ပျဲတဖၣ် မ့တမ့ၢ် မိၢ်ပၢ်လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်လဲဲၤခီဖျိ ဘၣ်ဃာ် တၢ်သးဟးဂီးဒီးတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီးဖဲ အအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိ၀ံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ.
- ကဟုကယာ်လီၤနနီၢ်ကစၢ်သးဒီးနဟံၣ်ဖိဃီဖိ
-
Washington Listens (၀ီၣ်ၡ့ၣ်ထၢၣ် တၢ်ကနၢ်)း နမ့အဲၣ်ဒိးတဲဘၣ် နတၢ်ဂ့ၢ်ကီဘၣ်ဃာ်ဒီး COVID-19 ဆူပှၤတဂၤဂၤအအိၣ်န့ၣ်, ကိးဘၣ် Washington Listens ဖဲ 1-833-681-0211. ပှၤစံးဆၢလီတဲစိအိၣ်၀ဲထီဘီတဂၤလၢ ကစံးဆၢတၢ်ကိးသ့ၣ်တဖၣ် ဖဲမုၢ်တနံၤတုၤမုၢ်ယဲၢ်နံၤ စးထီၣ်လၢ ဂီၤခီ 9 နၣ်ရံၣ် တုၤလၢ ဟါခီ 9 နၣ်ရံၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်လၢနွံကတၢၢ်န့ၣ် စးထီၣ်၀ဲဒၣ်လၢ ဂီၤခီ 9 နၣ်ရံၣ်တုၤ ဟါခီ 6 နၣ်ရံၣ်န့ၣ်လီၤ. TTY ဒီးစဲးဒိဆှၢလံာ်ဒီး ကျိာ်တဖၣ်နၣ် နသူအီၤသ့၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ်လၢပဲ နီၢ်သးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဒီးသးတၢ်တူၢ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်အိၣ်မုာ်-ဆိးပၢၤ ပှာ်ယဲာ်သန့ (အိၣ်ထဲလၢအဲးကလံးကျိာ်)
- အိၣ်ခိးကွၢ်လၢ်ဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ဘၣ်ဃာ်ဒီးတၢ်ဆါသတြိာ်သ့ၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ်လၢကတီၢ်ခါ, ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးလၢအဂုာ်အဂၤ လၢကမျၢၢ်တၢ်ကစီၣ်သန့လၢနနာ်န့အီၤသ့အိၣ်, လီၢ်က၀ီၤ ကမျၢၢ်ဆူၣ်ချ့ခၢၣ်စးကရၢတဖၣ်, ဒီး တၢ်ပာ်ဖျါလၢကမျၢၢ်ဆူၣ်ချ့ပှာ်ယဲာ်သန့ တဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
- ကွဲးနီၢ်ဘၣ်ပှၤတ၀ၢကရၢတဖၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကိျၤ ဒ်အမ့ၢ်၀ဲ လီတဲစိနီၢ်ဂံၢ်, ပှာ်ယဲာ်သန့ ဒီး ကမျၢၢ်တၢ်ကစီၣ်သန့ တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. နကွဲးနီၢ်စ့ၢ်ကီး၀ဲဒၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ဒ်အမ့ၢ်၀ဲ ကၠိ, ကသံၣ်သရၣ်, ကမျၢၢ်ဆူၣ်ချ့ကရၢ, ပှၤတ၀ၢဂ့ၢ်၀ီတၢ်ဖံးတၢ်မၤ, ပှၤတ၀ၢကရအ၀ဲၤလီၢ်ခၢၣ်သးသ့ၣ်တဖၣ်လၢနီၢ်သး တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အဂီၢ် ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲဂ့ၢ်ဂီၤအူလီတဲစိအလီကျိၤသ့ၣ်တဖၣ်သ့၀ဲန့ၣ်လီၤ.
- ဆဲးကျိးဒီးနဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး တံၤသကိးတဖၣ်တဖၣ်ထီဘိခီဖျိလီတဲစိ မ့တမ့ၢ် လီဘျးစဲးတၢ်ဆဲး ကျိးသ့တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
- ပာ်ကီၤဃာ်ဆူၣ်ချ့တၢ်ပီးတၢ်လီလၢနအိၣ် ဒ်အမ့ၢ်၀ဲ (ချါသိကိၣ်လိၣ်, ကသံၣ်သကဆှီစု, စးခိထ့ၣ်ၡူ, တၢ်ထိၣ်တၢ်ကိၢ်ဘိ, ကသံၣ်လိာ်ကိၢ်တဖၣ် ဒီး တၢ်မၤကွၢ် COVID-19 တၢ်ပီးတၢ်လီသ့ၣ်တဖၣ်တက့ၢ်.
- ပာ်ကီာ်ဃာ်ကသံၣ်ကသီတဖၣ်လၢ နၤ မ့တမ့ၢ် နဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် သူညီနုၢ်အီၤတဖၣ်တက့ၢ်.
ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဘၣ်ဝဲဒၣ်နဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢအနီၢ်ဆံးတဖၣ်တက့ၢ်.
- ဃုစၢၤန့ၢ််အီၤ အတံၤသကိးဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဒီးတဲဆဲးကျိးတဖၣ် ခီဖျိ တၢ်ကိးလီတဲစိ, တၢ်ကွဲးလံာ်ပရၢ, တၢ်ဆှၢလံာ်ပရၢ, မ့တမ့ၢ် ကမျၢၢ်တၢ်စီၣ်သန့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
- တၢ်ကစီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်မ့ကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်တံာ်တာ်သးတံာ်တာ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ် တဘၣ်သးပ့ၣ်နီၣ်အိၣ်ဘှံးစၢၤအီၤ တက့ၢ်. ကတိၤသကိးတၢ်ဒီးနဖိနလံၤသ့ၣ်တဖၣ် ဒီးတဲၡဲအါထီၣ်ဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ အ၀ဲသ့ၣ်နၢ်ဟူဒီးဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲလၢ လီဘျးစဲပူၤဒီးတၢ်လီၢ်လၢအဂုာ်အဂၤအဧိၣ်တက့ၢ်.
- ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဘၣ်အီၤလၢကသံဒိးသံကွၢ်အါထီၣ်ဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ဒ်သိးကသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် အါထီၣ်ဘၣ်ဃာ်ဒီးခ့ခါတၢ်အိၣ်သးန့ၣ်တဂ့ၤ.
- တဲသကိးဘၣ်ဃာ်အ၀ဲသ့ၣ်တၢ်တူၢ်ဘၣ် ဒီးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤ.
- မၤစၢၤအ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်ဒ်သိးကသ့ပာ်ဖျါထီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်တၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ် ခီဖျိတၢ်ခဲးတၢ်ဂီၢ်ဘၣ်ဃာ်အတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤဘၣ်ဃာ်အ၀ဲ တၢ်တူဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
- တဲမုာ်ဘၣ်အ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်အသးဒီး ပာ်စူအါထီၣ်နသးဒီးအ၀ဲသ့ၣ်ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးအပူၤကွံာ်တက့ၢ်.