د covid-19 واکسین

د COVID-19 واکسین وړیا دی او د ټولو د 6 میاشتو  کالنو یا د لویو خلکو لپاره د کډوالۍ وضعیت ته له پام پرته شتون لري.

ایا تر کوره محدود یاست او واکسین ته اړتیا لرئ؟ مهرباني وکړئ دلته وګورئ

منځپانګې وروستی ځل د دسمبر په 9، 2022 کې تازه شوی

د Center for Disease Control and Prevention (CDC) د پیاوړي کوونکي ډوز اپډیټ شوې سپارښتنې په لاندې ډول دي:

  • له 6 میاشتو تر 5 کلونو عمر لرونکي ماشومان چې د COVID-19 اصلي یو ظرفتیه Moderna واکسین يې ترلاسه کړی اوس د ابتدايي لړۍ تر بشپړولو دوې میاشتې وروسته د نوي دوه ظرفیته پیاوړي کوونکي د ترلاسه کولو وړ دي. 
  • اوس به د Pfizer COVID-19 واکسین له 6 میاشتو تر 4 کلونو ماشومانو لپاره دوه ظرفیته Pfizer ډوزونه او یو دوه ظرفیته Pfizer ډوز شامل دي.
    • له 6 میاشتو تر 4 کلونو عمر لرونکي هغه ماشومان چې تر اوسه یې د 3-ډوز Pfizer ابتدايي لړۍ پیل کړې نه ده یا چا چې د دوی د ابتدايي لړۍ درېیم ډوز نه دی ترلاسه کړی، اوس به د Pfizer اپډېټ شوې لړۍ ترلاسه کړي
    • له 6 میاشتو تر 4 کلونو عمر لرونکي ماشومان چې مخکې یې د 3-ډوز Pfizer ابتدايي لړۍ بشپړه کړې وي په دې وخت کې به د اضافي ډوزونو یا پیاوړي کوونکو لپاره وړ نه وي
  • د COVID-19 تقویه کوونکی Novavax د ټولو لویانو لپاره په هغه صورت کې د لاسرسي وړ دي چې د واکسین کولو لومړۍ لړۍ بشپړه کړې وي، مګر له دې وړاندې یې د COVID-19 تقویه کوونکی نه وي ترلاسه کړی - او دا چې دوی د mRNA اپډیټ شوی تقویه کوونکی نشي ترلاسه کولای او یا نه یې ترلاسه کوي.

موږ تاسو ته هغه معلومات درکول غواړو چې تاسو ورته اړتیا لرئ. موږ به تاسو خبر وساتو ترڅو تاسو کولی شئ د خپلې روغتیا لپاره باخبره انتخابونه وکړئ.

ایا زه د COVID-19 واکسین وهلو لپاره څه پوهیدو ته اړتیا لرم؟

ایا زه څنګه واکسین وکړم؟

د ملاقات وخت موندلو او مهالویش لپاره د واکسین لوکیټر څخه لیدنه وکړئ.

تاسو خپل زپ کوډ تاسو ته نږدې د واکسین موقعیتونو لپاره 829-438 (GET VAX) ته هم لیږلې شي.

ایا تاسو د COVID-19 واکسین په اړه پوښتنې لرئ؟ ایا تاسو د واکسین ملاقات وخت موندلو کې مرستې ته اړتیا لرئ؟د COVID-19 معلوماتو تلیفوني کرښې ته په 1-800-525-0127تلیفون وکړئ، بیا # کېښکلئ؟ د ژبې مرستې شتون لري.

که چیر تاسو د واکسین دوهم دوز (Moderna/Spikevax یا Pfizer/Comirnaty) لپاره د ملاقات وخت مهالویش کوئ، نو تاسو باید د خپل لومړي دوز په څیر واکسین ترلاسه کړئ.

که چیرې تاسو یا یو څوک چې تاسو یې پیژنئ کور ته محدود وي، نو یو خوندي آنلاین فورمه (انګلیسي) ډکه کړئ. ستاسو ځوابونه به موږ ته اشخاصو د موجوده کاونټي او/یا دولتي ګرځنده واکسین ټیمونو سره د وصل کولو اجازه راکړي.

د نورو COVID-19 اړوند مسلو لپاره، لکه کور، د کارونې مرستې، روغتیا بیمې لپاره، 211 ته زنګ ووهئ یا wa211.org څخه لیدنه وکړئ

د نورو معلوماتو لپاره، د COVID-19 واکسینونه وګورئ: ایا په څه وپوهیږئ حقایق پاڼه.

ایا زه باید د واکسین وهلو لپاره د متحده ایالاتو تبعه واوسم؟

نه، تاسو اړتیا نلرئ د واکسین وهلو لپاره د متحده ایالاتو اتباع واوسئ. د پدې معنا ده چې تاسو د واکسین وهلو لپاره ستاسو د کډوالۍ وضعیت سره د ټولنیز امنیت شمیره یا نورو اسنادو ته اړتیا نه لرئ. د واکسین ځینې چمتو کونکي ممکن د ټولنیز امنیت شمیره وغواړي، خو تاسو د یوې ورکولو ته اړتیا نلرئ.

ستاسو ماشوم د واکسین وهلو لپاره د متحده ایالاتو اتباع کیدو ته اړتیا نلري. د روغتیا پاملرنې چمتو کونکي به د هیچا د کډوالۍ وضعیت په اړه غوښتنه ونکړي. په ډیرو پیښو کې، والدین او سرپرستان به د 18 کالنو څخه کم عمره ځوانانو واکسین وهلو لپاره رضایت ورکولو ته اړتیا ولري.

د واشنګټن ایالت د روغتیا ریاست (Washington State Department of Health) دا وړاندیز کوي چې ټول د 6 میاشتو  کلن او لوی خلکو ته واکسین ووهل شي.

ایا زه به د واکسین لپاره لګښت ولرم؟

نه. کله چې تاسو واکسین ووهئ نو تاسو به باید هیڅ څه لګښت ونه لرئ یا له خپل چمتو کونکي څخه یا د واکسین کولو مرکز څخه بیل ترلاسه کړئ. دا په هغه خلکو پلي کیږي څوک چې شخصي بیمه لري، د Apple Health (Medicaid) لري، Medicare لري، یا بې بیمه وي.

که چیرې تاسو نور خدمات ترلاسه کوئ پداسې حال کې چې تاسو د واکسین کولو لپاره ستاسو د چمتو کونکي ځای کې یاست، نو تاسو ممکن د دفتر لیدنې لپاره بیل ترلاسه کړئ. د دې څخه ډډه کولو لپاره، تاسو کولی شئ له مخکې د خپل چمتو کونکي څخه د لګښت په اړه وپوښتئ.

که چیرې تاسو د روغتیا بیمه نلرئ، نو چمتو کونکي نشي کولی ستاسو څخه د واکسین لپاره پیسې واخلي او ممکن د COVID-19 واکسین برنامې اړتیاوې سرغړونه وکړي. لطفاً دې ته covid.vaccine@doh.wa.gov بریښنالیک واستوئ که چیرې تاسو لګښت ولرئ.

که چیرې تاسو د روغتیا بیمه لرئ او تاسو لګښت شوي یاست، نو لومړی د خپل بیمې پلان سره اړیکه ونیسئ. که چیرې دا مسله حل نکړي، نو تاسو کولی شي د بیمې کمیشنر دفتر سره هم شکایت درج کړئ (انګلیسي).

  • د تلیفون ترجمان خدمت لپاره 800-562-6900ته زنګ ووهئ (له 100 ژبو څخه زیاتو کې تاسو ته بې لګښته شتون لري)
  • TDD/TYY: 360-586-0241
  • TDD: 800-833-6384
ایا څه به وي که چیرې زه د روغتیا بیمه ونلرم؟

که چیرې تاسو د بیمې پوښښ نلرئ، نو خپل چمتو کونکي ته ووایاست. تاسو به اوس هم بې لګښته واکسین ترلاسه کړئ.

که چیرې زه د واکسین لپاره به لګښت نه لرم، نو ولې له ما څخه زما د روغتیا بیمې معلوماتو غوښتنه کیږي؟

کله چې تاسو واکسین وهئ، نو ستاسو د واکسین چمتو کونکی ممکن پوښتنه وکړي چې ایا تاسو د بیمې کارت لرئ. دا ددې لپاره دي چې دوی کولی شي تاسو ته د واکسین وهلو لپاره بیرته تادیه ترلاسه کړي (د واکسین وهلو فیس). خپل چمتو کونکي خبر کړئ که چیرې تاسو بیمه نلرئ. تاسو به اوس هم بې لګښته واکسین وهلو توان ولرئ.

د واکسین مدیریت فیس څه شی دی او څوک یې تادیه کوي؟

د واکسین مدیریت فیس د روغتیا پاملرنې چمتو کونکي فیس دی چې تاسو ته واکسین درکوي. دا پخپله د واکسین لګښت څخه جلا دی.

فدرالي دولت د واکسین بشپړ لګښت تادیه کوي. که چیرې تاسو عامه یا خصوصي روغتیا بیمه لرئ، نو ستاسو د واکسین چمتو کونکی ممکن د واکسین مدیریت فیس بیرته تادیې لپاره دوی ته بل ورکړي.

تاسو باید د جیب څخه لګښتونو ونه لرئ یا د خپل چمتو کونکي څخه د COVID-19 واکسین مدیریت فیس لپاره بل ترلاسه نکړئ. دا په هغه خلکو پلي کیږي څوک چې شخصي بیمه لري، د Apple Health (Medicaid) لري، Medicare لري، یا بې بیمه وي.

کوم COVID-19 واکسینونه دا مهال شتون لري؟

درې واکسینونه د عاجل کارونې لپاره مجاز دي یا د متحده ایالاتو د خواړو او درملو ادارې (U.S. Food and Drug Administration) (FDA) لخوا په بشپړ ډول تصویب شوي. دا واکسینونه دا مهال په Washington ایالت کې وړاندیز کیږي. د حالت د نادره خطر له امله چې له thrombocytopenia syndrome (TTS) (د تهرومبوسائټوپینا سنډروم سره تهرومبوسیس) او Guillain-Barré syndrome (ګويلين بير سنډروم) په یادیږي د Johnson & Johnson واکسینو پر ځای د Pfizer (Comirnaty) او (Spikevax) Moderna واکسینوسپارښتنه کیږي.

Pfizer-BioNTech COVID-19 واکسین (Comirnaty):

د 6 میاشتو څخه تر 4 کلونو پورې ماشومانو لپاره درې دوز واکسین کیږي. لومړي دوه دوزونه باید د 21 ورځو په توپیر سره وشي او دریم دوز د دوهم دوز څخه 8 اونۍ وروسته کیږي.

دا دوه ډوزه واکسین دي چې په 21 ورځو په وقفه ورکول کیږي، ورسره:

  • هغه خلک چې ضعیف معافیت لري او د COVID-19 د mRNA واکسین دوه دوزونه یې کړي وي باید یو اضافي لومړنی دوز وکړي.
  • ټول هغه کسان چې 5 کلن او زیات عمر لرونکي کسان، باید د دوي د لومړنیو واکسینو لړیو یا پخوانی پیاوړي کوونکي ډوز له بشپړولو څخه دوه میاشتې وروسته د دوه ګونی اپډېټ شوی پیاوړی کوونکی ډوز ترلاسه کړي. هغه 5 کلن ماشومان چې Pfizer يې ترلاسه کړي ښايي یوازې یو اپډېټ شوی Pfizer دوه ظرفیته پیاوړی کوونکی ترلاسه کړي. هغوی چې 6 کاله او تر دې زیات عمر لري، باید د دوی ابتدايي لړۍ ته له پام پرته یو اپډېټ شوی دوه ظرفیته Pfizer یا Moderna پیاوړی کوونکی ترلاسه کړي.

که چېرې تاسو د خپل COVID-19 واکسین لومړنۍ بشپړه کړې وي او سپارښتل شوی نوی تقویه کوونکی ډوز مو ترلاسه کړی وي تاسو د CDC لخوا د COVID-19 د واکسینونو اړوند اپډیټ یاستئ.

د 12 کلنو یا له هغه څخه د ډیر عمر لرونکو لپاره دا واکسین د Comirnaty تر نامه لاندې په بشپړه توګه تصویب شوي دي. دا واکسین د د 6 میاشتو څخه تر 11 کاله عمر لرونکو ځوانانو لپاره د اضطرارې کارونې په موخه په بشپړه توګه تصویب شوي دي. طبې څیړنو هیڅ ډول لوی غیر متوقع پیښې نه دي څرګندې کړي.

د COVID-19 Moderna واکسین(Spikevax):

دا دوه ډوزه واکسین دي چې د 28 ورځو په وقفه ورکول کیږي، ورسره:

  • د هغه اشخاصو لپاره چې د بدن معافیت سیستم کمزوری وي لپاره اضافي (دریم) ډوز.
  • یو اپډېټ شوی دوه ظرفبته mRNA پیاوړی کوونکی له وروستي ډوز څخه 2 میاشتې وروسته وړاندیز کیږي څو د 6 میاشتو عمر لرونکو او لویانو لپاره اپډېټ شوی وي. له 6 میاشتو تر 4 کلنو عمر لرونکي ماشومان باید د خپلې ابتدايي لړۍ د برنډ په څیر اپدیټ شوی دوه ظرفیته ډوزترلاسه کړي. هغه 5 کلن ماشومان چې Moderna يې ترلاسه کړي ښايي یو اپډېټ شوی Moderna یا Pfizer دوه ظرفیته پیاوړی کوونکی ترلاسه کړي. هغوی چې 6 کاله او تر دې زیات عمر لري، باید د دوی ابتدايي لړۍ ته له پام پرته یو اپډېټ شوی دوه ظرفیته Pfizer یا Moderna پیاوړی کوونکی ترلاسه کړي.

دا واکسین په بشپړ ډول د 18 کلنو او تر هغه پورته عمر لرونکي اشخاصو لپاره تصویب شوی. د Moderna واکسین د Emergency Use Authorization (EUA، د بیړني استعمال جواز) لاندې د 6 میاشتني – 17 کلن ماشومانو لپاره موجود دي.

که چېرې تاسو د خپل COVID-19 واکسین لومړنۍ بشپړه کړې وي او سپارښتل شوی نوی تقویه کوونکی ډوز مو ترلاسه کړی وي تاسو د CDC لخوا د COVID-19 د واکسینونو اړوند اپډیټ یاستئ.

طبې څیړنو هیڅ ډول لوی غیر متوقع پیښې نه دي څرګندې کړي.

Johnson & Johnson – Janssen COVID-19 واکسین:

دا واکسین د هغه اشخاصو لپاره چې 18 کاله یا له هغه څخه ډیر عمر ولري د اظطراري کارونې لپاره مجاز دي. دا یو ډوز (یو ځل) واکسین دي.

که چېرې تاسو د خپل COVID-19 واکسین لومړنۍ بشپړه کړې وي او سپارښتل شوی نوی تقویه کوونکی ډوز مو ترلاسه کړی وي تاسو د CDC لخوا د COVID-19 د واکسینونو اړوند اپډیټ یاستئ. هر څوک چې عمر یې د 18 کالو څخه پورته وي باید د واکسین د بشپړ ابتدايي مهالویش یا پخوانی بوسټر دوز ترلاسه کولو دوه میاشتې وروسته د مناسب (دوه اړخیز) واکسین بوسټر ډوز ترلاسه کړي.

د د Johnson & Johnson واکسینو پر ځای د Pfizer او Moderna واکسینو سپارښتنه کیږي.

Novavax COVID-19 واکسین:

  • دوه دوزونه د 21 ورځو په وقفه کې د 12 کلنۍ او لویانو لپاره تطبیفېږي
  • هر څوک چې د 12 کالو څخه پورته عمر لري باید د واکسین د بشپړ ابتدايي مهال ویش یا پخوانی بوسټر دوز ترلاسه کولو دوه میاشتې وروسته د مناسب (دوه اړخیز) واکسین بوسټر ډوز ترلاسه کړي.
  • هغه خلک چې عمرونه یې د 18 کالو څخه پورته وي هم کولی شي د Novavax واکسین د بوسټر دوز ترلاسه کولو لپاره غوره کړي که چیرې دوی نشي کولی، یا نه غواړي چې د ترمیم شوي mRNA واکسین بوسټر دوز ترلاسه کړي.

دا واکسین د هغه اشخاصو لپاره چې 12 کاله یا له هغه څخه ډیر عمر ولري د اظطراري کارونې لپاره مجاز دي.

که چېرې تاسو د خپل COVID-19 واکسین لومړنۍ بشپړه کړې وي او سپارښتل شوی نوی تقویه کوونکی ډوز مو ترلاسه کړی وي تاسو د CDC لخوا د COVID-19 د واکسینونو اړوند اپډیټ یاستئ. طبې څیړنو هیڅ ډول لوی غیر متوقع پیښې نه دي څرګندې کړي. 

که چیرې زه د خپل دوهم دوز لپاره ناوخته کړم، ایا زهد واکسین لړۍ بیا پیل کولو ته اړتیا لرم؟

نه. که چیرې تاسو د خپل دوهم دوز لپاره ناوخته یاست نو تاسو د واکسین لړۍ بیا پیل کولو ته اړتیا نه لرئ.

خپل د لومړي دوز څخه د وړاندیز شوي ورځو شمیر تیریدو وروسته ژر تر ژره دوهم دوز ووهئ چې.

دا مهمه ده چې دواړه ډوزونه ووهئ خو مهمه نده چې تاسو څومره لرې د دوهم ډوز وهل پای ته رسوئ.

که چیرې تاسو د کمزورې معافیت لرونکی یاست او د اضافي ډوز لپاره وړ یاست، نو تاسو باید د دوهم ډوز وروسته لږترلږه 28 ورځې انتظار اوباسئ.

ایا زه د COVID-19 واکسین ترلاسه کولی شم که چیرې زه امیندواره یم، شیدې ورکوم، یا د امیندوارۍ پلان لرم؟

هو، ډاټا ښايي چې د COVID-19 واکسین د امیندوارۍ پرمهال خوندي دي. د ناروغیو کنټرول او مخنیوي مرکزونه (Centers for Disease Control and Prevention (CDC))،د زیږون متخصصین او د ښځو ډاکټرانو امریکایی پوهنځی (American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG))، او د میندو-جنین درملو ټولنه (Society for Maternal-Fetal Medicine (SMFM)) (یوازې انګلیسي) د هغو خلکو لپاره د COVID-19 واکسین وړاندیز کوي څوک چې امیندواره وي، شیدې ورکوي، یا د امیندوارۍ پلان کوي. ځینې مطالعات ښایې چې که چیرې تاسو واکسین شي، نو ستاسو ماشوم ممکن د امیندوارۍ او شیدو ورکولو له لارې د COVID-19 پروړاندې انټي باډونه ترلاسه کوي. غیر واکسین شوي امیندواره ښځې چې په COVID-19 اخته کیږي د جدي اختلالاتو په ډیر خطر کې دي لکه د مودې نه مخکې زېږېدنه یا زیږون دمخه د ماشوم مړینه. سربیره پردې، هغه ښځې چې د امیندوارۍ پرمهال په COVID-19 اخته کیږي د ژوند پرمختللي ملاتړ او د تنفسي نل ته د دوه څخه درې ځله ډیر اړتیا لرلو احتمال لري.

د امیندوارۍ او شیدې ورکولو پرمهال د COVID-19 واکسین ترلاسه کولو په اړه د نورو سرچینو لپاره، مهرباني وکړئ په One Vax, Two Lives- یو واکس، دوه ژونده ویب پاڼه کې اپډېټ معلومات وګورئ.

ایا زه کولی شم د COVID-19 واکسین ووهم کله چې زه عادي واکسین وهم؟

هو. د معافیت تمریناتو مشورتي کمیټې (Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP)) د می په 12، 2021 باندې خپل وړاندیزونه بدل کړل. تاسو اوس ګولی شئ په ورته وخت کې د COVID-19 واکسین ووهئ کله چې تاسو نور واکسینونه ووهئ.

تاسو د خپل ماشوم اړین ښوونځي واکسینونه (یوازې انګلیسي) یا نور وړاندیز شوي واکسینونه د COVID-19 واکسین څخه جلا تنظیم کولو ته اړتیا نه لرئ. د COVID-19 واکسین لید ټاکنه ستاسو د ماشوم د دوی د ټولو وړاندیز شوي واکسینونو باندې د لیدلو یو بل فرصت دی.

د واکسین کولو ثبت کارت څه شی دی؟

تاسو باید واکسین کولو کاغذي کارت ترلاسه کړئ کله چې تاسو د COVID-19 واکسین خپل لومړی دوز ووهئ. دا کارت به تاسو ته وښايي چې کوم ډول واکسین مو وهلي (Comirnaty/Pfizer-BioNTech, Spikevax/Moderna یا (Johnson & Johnson) او په کومه نیټه مو دا کړي دي.

که چرته تاسو د Comirnaty/Pfizer-BioNTech یا Spikevax/Moderna واکسین ترلاسه کړی، ستاسو چمتو کوونکی باید ستاسو لپاره ستاسو د دویم دوز ملاقات وټاکئ پداسې حال کې چې تاسو خپل لومړی دوز اخلئ دا کارت له ځان سره وساتئ ترڅو ستاسو د واکسین چمتو کونکی وکولی شي ستاسو د دوهم دوز وروسته بشپړ کړي.

که تاسو اضافي دوز یا بوسټر دوز ترلاسه کړئ، نو تاسو باید خپل د واکسین کولو ریکارډ کارت هم د ملاقات لپاره واخلئ. ستاسو د واکسین چمتو کونکی به دوز ثبت کړي.

دلته ځینې ګټورې لارښوونې دي چې کله ستاسو د واکسین کولو کارت اداره کولو خبره راځي نو دا په پام کې نیسئ:

  • خپل د واکسین کولو کارت د دوزونو ترمینځ او د هغې وروسته وساتئ.
  • د خپل کارت مخ او شا عکسونه واخلئ ترڅو د ډیجیټل نقل له ځان سره وساتئ.
  • خپل برښنالیک ته ېې ولېږئ، ېو البوم ورڅخه جوړ کړئ، او ېا دې انځور تېګ کړئ ترڅو په اسانې سره بېا موندلی شئ.
  • یو کاپي ترې واخلئ که چیرې تاسو غواړئ یو له ځان سره ولرئ.

تاسو لاهم کولی شئ خپل دوهم دوز ووهئ حتی که چیرې تاسو خپل د واکسین وهلو کارت خپل ملاقات ته نه راوړئ. له خپل چمتو کونکي څخه وغواړئ چې د واکسین هغه ډول (برانډ) وګورئ چې تاسو د خپل لومړي دوز لپاره وهلي ترڅو ډاډمن شی چې تاسو بیا ورته ډول ووهئ. که چیرې تاسو د خپل واکسین کولو کارت له لاسه ورکړئ، نو ننوځئMyIR (MyImmunization Registry ) زما د واکسین کولو ثبت)(یوازې انګلیسي) ترڅو د COVID-19 واکسین وهلو ثبت وګورئ، او بیا د معلوماتو سکرین شاټ یا عکس واخلئ. که چیرې تاسو یو حساب نلرئ، نو تاسو کولی شئ هر وخت د MyIR لپاره لاسلیک وکړئ.

مهرباني وکړئ په یاد ولرئ چې د MyIR له لارې ستاسو د ریکارډونو تصدیق ممکن سمدستي نه وي، او لاسرسی اوس مهال یوازې د انګلیسي ژبې پورې محدود دی. په ژوندۍ بڼه ټیلیفون مرسته د MyIRmobile سره د مرستې لپاره شتون لري یا د واکسین کولو ریکارډ پوښتنو سره د Department of Health COVID-19 (روغتیا څانګې کوېډ-COVID-19) سره له تلیفون لارې اړیکه ونیسئ833-VAX-HELP یا د بریښنالیک وکړئ waiisrecords@doh.wa.gov .

خوندیتوب او موثریت

ایا زه ولې باید د COVID-19 واکسین ووهم؟

دا د COVID-19 واکسین وهلو لپاره په بشپړ ډول ستاسو انتخاب دی، خو موږ د دې ناروغۍ پای ته رسولو لپاره د امکان تر حده ډیرو خلکو ته اړتیا لرو. دا د COVID-19 وایرس خپریدلو لپارهی سخت دي کله چې په ټولنه کې ډیر خلک – د واکسین کولو یا وروستي انتان له لارې معافیت لري. څومره چې زموږ د واکسین کچه لوړه وي، دومره به زموږ د ناروغۍ کچه ټیټه وي.

د COVID-19 واکسین کولی شي تاسو په ډیرو طریقو کې خوندي کړي:

  • دوی ستاسو د جدي ناروغۍ فرصت خورا راکموي که چیرې تاسو په COVID-19 اخته شئ
  • په بشپړ ډول واکسین کول ستاسو په روغتون کې د بستر کیدو امکانات راکموي او د COVID-19 څخه ستاسو د مړینې خطر ټیټوي
  • واکسین وهل په ټولنه کې د هغه خلکو شمیر ډیروي چې خوندي دي، د ناروغۍ خپریدو لپاره یې سختوي
  • متخصصین د واکسین وړتیا مطالعې ته دوام ورکوي ترڅو خلک نورو ته د وایرس له خپریدو وساتي.

یوځل چې تاسو په بشپړ ډول واکسین شئ، نو د COVID-19 اخته کیده لاهم امکان لري، خو دا د واکسین نه کولو په پرتله خورا کوچنی فرصت دی.

هغه خلک چې واکسین شوي ندي لاهم کولی شي وایرس ونیسي او نورو ته یې خپور کړي. ځینې خلک د طبي دلیلونو لپاره واکسین نشي وهلئ، او دا دوی په ځانګړي توګه COVID-19 ته زیان منونکی پریږدي. که چیرې تاسو واکسین شوي نه یاست، نو تاسو د COVID-19 ډولونه څخه په روغتون کې د بستر کیدو یا مړینې لوړ خطر کې هم یاست.واکسین وهل ستاسو او ستاسو د کورنۍ، ګاونډیانو او د ټولنې په ساتنه کې مرسته کوي.

ایا زه ولې د COVID-19 واکسین ووهم که چیرې ډیری خلک د ناروغۍ درلودو څخه ژوندي پاتې شي؟

مرګ د COVID-19 درلودو یوازینی خطر ندی. ډیر خلک چې په COVID-19 اخته کیږي یوازې معتدل علایمونه لري. په هرصورت، وایرس خورا غیر اټکل کیدونکی دی، او موږ پوهیږو د COVID-19 ډولونه ډیر احتمال لري تاسو په حقیقت کې ناروغ کړي. ځینې خلک ډیر ناروغه کیدای شي یا د COVID-19 څخه مړه شي، حتی ځوانان چې د مزمن روغتیا حالات نلري. نور، چې د “COVID اوږدمهاله کش کوونکی” په نوم پیژندل کیږي ممکن علایم ترلاسه کړي چې د میاشتو لپاره ادامه کوي او د دوی د ژوند کیفیت اغیزه کوي. موږ لاهم د COVID-19 ټولې اوږدمهاله اغیزې نه پیژنو ځکه چې دا یو نوی وایرس دی. د واکسین وهل د وایرس پروړاندې زموږ غوره ساتنه ده. حتی که چیرې تاسو ځوان او صحتمند یاست، نو تاسو باید د COVID-19 واکسین ووهئ.

د COVID-19 ډولونه څه شی دی؟

وایرسونه بدلیږي (بدلون) لکه څنګه چې دوی له یو کس څخه بل کس ته خپریږي. یو 'ډول' د وایرس بدلیدونکی فشار دی. ځینې ډولونه د وخت په تیریدو سره ورکیږي او ځینې یې په ټولنو کې خپریدو ته دوام ورکوي.

د ناروغیو کنټرول او مخنیوي مرکزونه (Centers for Disease Control and Prevention (CDC)) د وایرس ډولونه تشخیصوي چې اندیښنه لري. اوس مهال، ډیر ډولونه اندیښمن دي ځکه چې دا ګړندي او په اسانۍ سره خپریږي، د ډیر COVID-19 انتاناتو لامل کیږي.

ایا د COVID-19 واکسین د ډولونو زيار ايستلو پروړاندې کار کوي؟

د COVID-19 اوسنې واکسین چې موږ یي په متحده ایالاتو کې لرو, د شدیدې ناروغۍ، روغتون کې د بستر کیدو، او مړینې په مخنیوي کې، حتی د مختلفو ډولونو په وړاندې غوره کار کوي. که څه هم، د عامې روغتیا ماهرین د معتدل او متوسط COVID-19 ناروغیو په اړه په ځانګړې توګه د ډیر نفوس د خطر ترمنځ لږ حفاظت وینې.

اپډېت شوي تقویه کوونکي د دې لپاره جوړ شوي دي تر څو د معافیت د سیستم له پیاوړي کولو او د اومیکرون(omicron) د بڼې څخه غوره خوندیتوب وړاندې کړي. دا ډیره مهمه ده چې د غوره محافظت لپاره ټول د لاسرسي وړ سپارښتل شوي ډوزونه ترلاسه کړئ.

واکسین وهل ستاسو، ستاسو د عزیزانو او خپلې ټولنې د ساتنې غوره لار ده. د واکسین لوړ پوښښ به د وایرس خپریدل راکم کړي او د نوي وایرس ډولونو راڅرګندیدو څخه مخنیوي کې به مرسته وکړي.

ایا موږ څنګه پوهیږو چې واکسینونه خوندي دي؟

د دې لپاره چې ډاډ ترلاسه شي چې د COVID-19 واکسین خوندي دي، د Centers for Diseases Control and Prevention (CDC، د ناروغیو د کنټرول او مخنیوي مرکزونو) د دوولت وړتیا پراخه او پیاوړې کړه څو monitor vaccine safetyـد واکسین خوندیتوب وښيي. په پایله کې د واکسین د خوندیتوب متخصصین هغه مسلې څارلی او کشفولی شي چې ښايي د COVID-19 واکسین کلینیکي آزموینې په جریان کې نه وي لیدل شوې.

د Johnson & Johnson سره څه روان دي؟

د دسمبر 2021 پورې، د Washington State Department of Health(DOH)) (د واشنګټن ایالت روغتیا ریاست( د Johnson & Johnson (J&J) یو ځل واکسینو پر ځای د mRNA COVID-19 د (Pfizer-BioNTech یا Moderna) واکسینو ترلاسه کولو سپارښتنه کوي.

دا تازه معلومات د Centers for Disease Control and Prevention (د ناروغيو کنټرول او مخنيوي مرکزونو) لارښوونې تعقیبوي وروسته له دې چې د J&J سره واکسین کولو وروسته د دوه نادرو شرایطو په اړه نوي معلومات وړاندې شول.

دغه حالات یوازې د J&J COVID-19 واکسین سره تړاو لري، د Pfizer یا Moderna واکسینو سره نه لري. DOH هغه خلکو ته چې اوس مهال د COVID-19 واکسینو په لټه کې دي د Moderna او Pfizer واکسینو سپارښتنه کوي. که څه هم که چیرې تاسو د نورو واکسینو وړ نه یاست یا یي د ترلاسه کولو اراده نه لرئ د J&J واکسین لا هم شتون لري. لطفاً د خپلو انتخابونو په اړه د روغتیا وړاندې کوونکي سره خبرې وکړئ.

که چیرې تاسو په تیرو درې اونیو کې د J&J د COVID-19 واکسین ترلاسه کړئ او پلان لرئ ترڅو J&J د COVID-19 واکسین ترلاسه کړئ، د TTS له امله د رامنځته کیدونکو د وینې د ټوټې کیدو ډول خبرداری نښې وپیژنئ. پدې کې شدید سر درد، د نس درد، د پښو درد، او/یا ساه بندې، شامل دي. که چیرې تاسو هر یو له دې نښو څخه تجربه کوئ، لطفاُ ژر د طبې مرسته غوښتنه وکړئ.

دا عادي خبره ده چې د COVID-19 واکسین ترلاسه کولو وروسته په لومړۍ اونۍ کې د تبې، سر درد، ستړیا او د ګډو/عضلو درد په شمول د معتدل او متوسط نښې شتون ولري. دا ډول اغیزې معمولا د واکسینو ترلاسه کولو درې ورځي ورسته پیلیږي، او څو ورځي دوام کوي.

ایا دا څه معنا لري کله چې واکسین د FDA تصویب ولري؟

د بشپړ تصویب لپاره، FDA د عاجل کارونې واک ورکولو په پرتله د اوږدې مودې لپاره د ډاټا بیاکتنه کوي. واکسین ته د بشپړ تصویب ورکولو لپاره، ډاټا باید د واکسین تولید کې د لوړې کچې خوندیتوب، موثریت او کیفیت کنټرول وښایې.

د عاجل کارونې اختیار (EUA) FDA ته اجازه ورکوي چې د عاجل حالت په جریان کې د بشپړ جواز لرلو څخه مخکې یو محصول چمتو کړي. د EUA موخه او د دې ډاډمن کول دي چې خلک د ډاټا اوږدمهاله تحلیل دمخه د ژوند ژغورونکي واکسین ترلاسه کولی شي په هرصورت، EUA لاهم د کلینیکي ډاټا خورا ژورې بیاکتنې ته — یوازې د لنډې مودې په جریان کې اړتیا لري. د FDA لخوا ورکړل شوی هر EUA د Scientific Safety Review Workgroup لخوا د لویدیځ ایالتونو تړون Western States Pact د برخې په توګه بیا ارزول کیږي (یوازې انګلیسي).

یا د Western States Pact څه شی دی؟

دې کاري ډلې د واکسینو د خوندیتوب په اړه د متخصص بیاکتنې بل پوړ چمتو کړي. په هیئت کې داسې متخصصین چې د ټولو غړو هیوادونو لخوا ټاکل شوي وو او په ملي کچه پیژندل شوي ساینس پوهان چې د معافیت او عامې روغتیا په برخه کې تخصص لري، شامل وو. له لویدیځو ایالتونو سره په نږدې همغږۍ او همکارۍ کې د عمل کولو لپاره کله چې COVID-19 روغتیایی بیړنی حالت اعلان شو، دې هیات په عامه توګه موجود ټول معلومات په عین وخت کې د څلورو واکسینونو لپاره چې موږ يې اوس په واشنګټن کې لرو، د فدرالي بیاکتنو سره بیاکتنه وکړه. لکه څنګه چې موږ د وبا د رغېدو نوي پړاو ته ځو، د Western States Pact (لویدیځو ایالتونو تړون) منحل شوی او په لویدیځو ایالتونو کې د ټولو واکسینو کارولو اجازه به د Food and Drug Administration (FDA، خوړو او درملو ادارې) لخوا تعنېږي او د واکسینو سپارښتنې به له Centers for Disease Control and Prevention (CDC، ناروغیو کنټرول او مخنیوي له مرکزونو) څخه راشي.

د Western States Scientific Safety Review Workgroup موندنې ولولئ:

ایا زما په بدن کې به د COVID-19 واکسین څنګه کار وکړي؟

دا ویډیو پدې اړه وګورئ چې واکسین ستاسو په بدن (انګلیسي) کې څنګه کار کوي.

د MRNA واکسین (Pfizer او Moderna COVID-19 واکسین)

دوه موجود واکسینونه د میسینجر RNA (mRNA)واکسین په نوم یادیږي.

د MRNA واکسینونه ستاسو حجرو ته ښوونه کوي چې د کوروناوایرس سپیک پروټین بې ضرره ټوټه جوړه کړي. ستاسو د معافیت سیسټم ګوري چې پروټین تړاو نلري، او ستاسو بدن د انټي باډونو تولید پیل کوي. دا انټي باډونه په یاد لري چې څنګه د COVID-19 سره مبارزه وکړئ که چیرې تاسو په راتلونکي کې په ناروغۍ اخته یاست. کله چې تاسو واکسین شي، تاسو د ناروغۍ ترلاسه کولو پرته COVID-19 ته معافیت رامینځته کوئ. یوځل چې دا خپله دنده سرته ورسوي، mRNA په ګړندی توګه ماتیږي او بدن یې په څو ورځو کې پاکوي.

د وایرسي ویکتور واکسین (Johnson & Johnson COVID-19 واکسین)

د COVID-19 واکسینونو څخه یو ته د وایرسي ویکتور واکسین ویل کیږي.

د ویکتور واکسین د وایرس ضعیف نسخې سره جوړیږي (د هغه وایروس څخه مختلف وایروس چې د COVID-19 لامل کیږي). دا واکسینونه ستاسو حجرو ته ښوونه کوي چې د کورونا وایرس سپیک پروټین بې ضرره ټوټه جوړه کړي. ستاسو د معافیت سیسټم دا ګوري چې پروټین تړاو نلري، او د انټي باډونو جوړولو ته پیل کوي. ستاسو بدن زده کوي چې ستاسو د ناروغ کیدو پرته څنګه د COVID-19 سره د راتلونکي انتان پروړاندې ستاسو ساتنه وکړي. 

د ویکتور واکسین چې موږ یې لرو یو دوز دی. دا عموماً د ډوز څخه شاوخوا دوه اونۍ وخت نیسي ترڅو تر ټولو زیات محافظت ترلاسه کړي.

د پروتینو د فرعي واحد واکسینونه د پروتینو د فرعي واحد واکسینونه وکسین Novavax COVID-19

د پروتینو د فرعي واحد واکسین د COVID-19 د واکسینونو له ډلې څخه یو واکسین دی چې دFood and Drug Administration(FDA، د خوړو او درملو ادارې) لخوا اجازه ور کړل شوې ده. د پروتینو د فرعي واحد په واکسین کې د ویروس (پروتینو) یو شمېر برخې شاملې دي چې د COVID-19 سبب کېږي (د هیڅ ډول ژوندي وریروس له کارولو پرته) له یوې اضافې مادې سره جوړ شوی دی تر څو له واکسینو سره مرسته وکړي چې په بدن کې ښه کار وکړي. کله چې ستاسو بدن ومومي چې څه ډول اسپایک پروتینو ته ځواب ور کړي،نو هغه به وکولای شي په چټکۍ سره اصلي ویروس ته ځواب ور کړي او تاسو د COVID-19 پر وړاندې وساتي. د فرعي واحد واکسین په داسې ویروس د اخته کېدو لامل نه کېږي چې د COVID-19 سبب شي او زموږ له DNA سره تداخل نه کوي.

د لاسرسي وړ د فرعي واحد واکسین یو دوه ډوزه واکسین دي. معمولاً له دوهم ډوز څخه دوې اونۍ وخت نیسي چې تاسو په بشپړ ډول خوندي شئ.

ځینې وختونه واکسین وهل د لږې تبې یا د یخ په څیر علایمو لامل کیدی شي، خو دا زیان نلري.

د نورو معلوماتو لپاره، دا سرچینې وګورئ: د COVID-19 واکسینونو سنیپ شاټ او د COVID-19 واکسینونه:ایا په څه وپوهیږئ.

کله چې په ټولنه کې کافي خلک کولی شي د کورونا وایرس سره مبارزه وکړي، نو دوی دی چیرته هم نه ځي. دا پدې معنا ده چې موږ کولی شو ژر خپریدل ودروو او د دې ناروغۍ پای ته رسیدو ته یو څه نږدې شو.

ایا د COVID-19 واکسین څنګه جوړیږي؟

دا لنډه ویډیو تشریح کوي چې د COVID واکسین څنګه جوړیږي (انګلیسي).

ایا د mRNA واکسین څه شی دی؟

د میسینجر RNA یا mRNA واکسین یو نوی ډول واکسین دی. د MRNA واکسین ستاسو حجرو ته ښوونه کوي چې څنګه د “سپیک پروټین“ بې ضرره ټوټه جوړه کړي. سپیک پروټین هغه څه دي چې تاسو یې د کورونا وایرس په سطح کې ګورئ. ستاسو د معافیت سیسټم ګوري چې پروټین دلته تړاو نلري او ستاسو بدن به د معافیت غبرګون رامینځته کولو پیل وکړي او انټي باډونه رامینځته کړي. دا د هغه څه سره ورته دی چې پیښیږي کله چې موږ "په طبیعي ډول" د COVID-19 په انتان اخته کیږو. یوځل چې دا خپله دنده سرته ورسوي، mRNA په ګړندی توګه ماتیږي او بدن یې په څو ورځو کې پاکوي.

که څه هم موږ په تیر وخت کې د نورو ډوله طبي او وترنري پاملرنې لپاره mRNA کارولی، د دې میتود په کارولو سره د واکسینونو رامینځته کول په ساینس کې لوی پرمختګ دی او ممکن پدې معنا وي چې راتلونکي واکسین په اسانۍ سره رامینځته کیدی شي.

تاسو ممکن پدې اړه نور ولولۍ چې د mRNA واکسین د CDC په ویب پاڼه کې څنګه کار کوي.

ایا د وایرسي ویکتور واکسین څه شی دی؟

دا ډول واکسین د مختلف وایرس ("ویکتور") ضعیف نسخه کاروي چې ستاسو حجرو ته لارښوونې ورکوي. ویکټر یوې حجرې ته ننوځي او د حجري ماشین کاروي ترڅو د COVID-19 سپیک پروټین بې ضرره ټوټه رامینځته کړي. حجره د هغې په سطح کې سپیک پروټین ښایي، او ستاسو د معافیت سیسټم ګوري چې دا دلته تړاو نلري. ستاسو د معافیت سیسټم به د انټي باډونو جوړول پیل کړي او د معافیت نوری حجرې به فعال کړي ترڅو د هغه څه سره مبارزه وکړي چې فکر کوي دا انتان دی. ستاسو بدن زده کوي چې ستاسو د ناروغ کیدو پرته څنګه د COVID-19 سره د راتلونکي انتان پروړاندې ستاسو ساتنه وکړي.

د پروتینو د فرعي واحد یو واکسین څه شی دي؟

د پروتینو د فرعي واحد واکسین د COVID-19 د واکسینونو له ډلې څخه یو واکسین دی چې دFood and Drug Administration(FDA، د خوړو او درملو ادارې) لخوا اجازه ور کړل شوې ده. د پروتینو د فرعي واحد په واکسین کې د ویروس (پروتینو) یو شمېر برخې شاملې دي چې د COVID-19 سبب کېږي (د هیڅ ډول ژوندي وریروس له کارولو پرته) له یوې اضافې مادې سره جوړ شوی دی تر څو له واکسینو سره مرسته وکړي چې په بدن کې ښه کار وکړي. کله چې ستاسو بدن ومومي چې څه ډول اسپایک پروتینو ته ځواب ور کړي،نو هغه به وکولای شي په چټکۍ سره اصلي ویروس ته ځواب ور کړي او تاسو د COVID-19 پر وړاندې وساتي. د فرعي واحد واکسین په داسې ویروس د اخته کېدو لامل نه کېږي چې د COVID-19 سبب شي او زموږ له DNA سره تداخل نه کوي.

ادجوانت (د بدن دفاعي سیستم پیاوړي کوونکي درمل) څه شی دي؟

Novavax په اداجوانت کې یو اضافي ماده دی تر څو د بدن د دفاعي سیستم ځواب ویل پياوړي کړي.

ایا په واکسین کې کوم اجزا شتون لري؟

د COVID-19 واکسینونو اجزا د واکسینونو لپاره خورا ځانګړي دي. پدې کې د mRNA یا د ترمیم شوي اډینو وایرس فعاله اجزا سره نور اجزاووي لکه غوړ، مالګې او شکرو شامل دي چې فعال اجزا خوندي ساتي، دا په بدن کې ښه کار کولو کې مرسته کوي، او د ذخیره کولو او ترانسپورت پرمهال واکسین خوندي ساتي.

د COVID-19 یا کرونا Novavax واکسین د پروتینو د فرعي واحد پر بنسټ یو واکسین دی چې په هغه کې له غوړو او بورې (شکرې) سربیره یوه اضافي ماده شامله ده، تر څو له واکسین سره مرسته وکړي چې بدن کې په ښه ډول کار وکړي. دا واکسین له mRNA څخه کار نه اخلي.

Moderna،Pfizer او Johnson اوNovavax او Johnson واکسینونه انسان حجرې (د جنین حجرو په ګډون)، د COVID-19 وایرس، لاټېکس، ساتندوى مواد، یا د حیواناتو لخوا محصولات په شمول د خوګ یا خنزیر محصولات یا جیلاتین نه لري. واکسینونه په هګیو کې نه کرل کیږي او د هګیو هیڅ محصول نلري.

دا وګورئ پوښتنه او ځواب؛د فلاډالفیا د ماشومانو روغتون څخه ویب پاڼه د اجزاوو په اړه د نورو معلوماتو لپاره (انګلیسي) تاسو په Pfizer، Moderna، Novavax، اوJohnson & Johnson (انګلیسي) حقیقت پاڼې کې د اجزاو بشپړ لیست هم ومومئ.

ایا د Johnson & Johnson واکسین د جنین نسج لري؟

د Johnson & Johnson COVID-19 واکسین د نورو ډیر, واکسینونو په څیر د ورته ټیکنالوژۍ په کارولو سره رامینځته شوی. پدې کې جنیني یا د جنین حجرې شاملې ندي. د واکسین یوه برخه د حجرو په لابراتوار کې رامنځته شوي کاپي څخه جوړ شوي چې په اصل کې د اختیاري سقط څخه رامینځته شوي چې 35 کاله دمخه پیښ شوي. له هغه وخت راهیسې، د دې واکسینونو لپاره د حجرو کرښي په لابراتوار کې ساتل شوي او د دې واکسینونو جوړولو لپاره د جنین حجرو نورې سرچینې نه کارول کیږي. دا ممکن د ځینې خلکو لپاره نوي معلومات وي. په هرصورت، د چکن پوکس، روبیلا او هیپاټایټس A لپاره واکسین په ورته ډول جوړ شوي.

ایا د COVID-19 واکسین د شنډتوب لامل کیږي؟

هیڅ ساینسي شواهد شتون نلري چې واکسینونه د شنډتوب یا ناتواني لامل کیږي. کله چې واکسین ستاسو بدن ته ننوځي، دا ستاسو د معافیت سیسټم سره کار کوي ترڅو د کورونا وایرس سره مبارزې لپاره انټي باډونه رامینځته کړي. دا پروسه ستاسو د تناسلي ارګانونو سره مداخله نه کوي.

د Centers for Disease Control and Prevention (CDC)،American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) (انګلیسي)، او Society for Maternal-FetalMedicine(SMFM)(انګلیسي) د هغو خلکو لپاره د COVID-19 واکسین وړاندیز وکړئ څوک چې امیندواره وي، شیدې ورکوي، یا د امیندوارۍ پلان لري. ډیر خلک چې د COVID-19 پروړاندې واکسین شوي دي له هغه وخت راهیسې امیندواره شوې یا صحي ماشومانو ته یې زیږون ورکړی.

اوس مهال هیڅ شواهد نه ښایې چې کوم واکسینونه، پشمول د COVID-19 واکسینونه، د نارینه حاصل خېزي ستونزې لامل کیږي. د 45 صحتمند نارینه وو وروستي کوچنۍ مطالعه (انګلیسي) چا چې د mRNA COVID-19 واکسین وهلي (د بیلګې په توګه، Pfizer-BioNTech یا Moderna) د واکسین وهلو دمخه او وروسته یې د سپرم ځانګړتیاو لکه مقدار او حرکت ته کتلي. څیړونکو د واکسین وهلو وروسته پدې سپرم ځانګړتیاو کې کوم مهم بدلون ندی موندلی.

د ناروغۍ څخه تبه په صحي نارینه وو کې د سپرم تولید کې لنډ مهاله کمښت سره تړاو لري. که څه هم تبه د
COVID-19 واکسین لنډمهاله اړخیزه اغیزه کیدی شي، اوسني شواهد شتون نلري چې د COVID-واکسین وروسته تبه د سپرم تولید اغیزه کوي.

د CDCمعلومات د COVID-19 واکسینونو په اړه د هغه خلکو لپاره وګورئ څوک چې غواړي د زیاتو (انګلیسي) معلوماتو لپاره ماشوم ولري. تاسو کولی شئ د واکسینونو په اړه حقایقو لپارهد CDC COVID-19 واکسینونو ویب پاڼه (انګلیسي) هم وګورئ.

ایا د واکسین وهلو وروسته کوم ډول علایم عادي دي؟

د نورو عادي واکسینونو په څیر، خورا عام اړخیزې اغیزې د لاس درد، ستړیا، سر درد، او د غړو درد دی.

دا علایم هغه نښې دي چې واکسین کار کوي. د Pfizer او Moderna ازموینو کې، دا اړخیزې اغیزې اکثراً د واکسین وهلو دوه ورځو دننه کې پیښیږي، او شاوخوا یوه ورځ دوام کوي. اړخیزې اغیزې د لومړي دوز په پرتله د دوهم دوز وروسته ډیرې عامې وې. د Johnson & Johnson کلینیکي ازموینو کې، اړخیزې اغیزې په اوسط ډول له یو څخه تر دوه ورځو دوام کوي.

د ټولو دریو واکسینونو لپاره، د 55 کالو څخه ډیر خلک د ځوانو خلکو په پرتله د اړخیزو اغیزو راپور ورکولو لږ احتمال لري.

تاسو ممکن آنلاین یا په ټولنیزو رسنیو کې د ناسم اړخیزو اغیزو په اړه ځینې اوازې وګورئ. ډاډمن کړئ هرکله چې تاسو د اړخیزه اغیزو په اړه ادعا ګورئ نو چې تاسو د دې ادعا سرچینه وګورئ.
څه پیښیږي که چیرې زه د COVID-19 واکسین وهلو وروسته ناروغه شم؟

د نورو عادي واکسینونو په څیر، د COVID-19 واکسین معمولاً د اړخیزه اغیزو سره راځي، لکه د لاس درد، تبه، سر درد، یا د واکسین وهلو وروسته ستړیا. دا هغه نښې دي چې واکسین کار کوي. د COVID-19 د واکیسنو له تر لاسه کولو وروسته د ممکنو ضمني اغېزو په هکله نور اوګورئ

که چیرې تاسو د واکسین ترلاسه کولو وروسته ناروغه شئ، نو تاسو باید د واکسین منفي پیښې راپور ورکولو سیسټم
(Vaccine Adverse Event Reporting System(VAERS))ته د منفي پیښې راپور ورکړئ. یوه “منفي پیښه” هره روغتیا ستونزه یا اړخیزه اغیزه ده چې د واکسین کولو وروسته پیښیږي. د VAERS په اړه د نورو معلوماتو لپاره، وګورئ "VAERS څه شی دی؟" لاندي

څه شی دی؟

VAERS د خبرتیا یو لومړنی سیسټم دی چې د ناروغیو کنټرول او مخنیوي مرکزونو (CDC) او د خواړو او درملو اداره (FDA) لخوا رهبري کیږي. VAERS کولی شي د هغه ستونزو په کشف کولو کې مرسته وکړي چې ممکن د واکسین سره تړاو ولري.

هرڅوک (د روغتیا پاملرنې چمتو کونکی، ناروغ، پاملرنې کونکی) کولی شي VAERSته د احتمالي منفي عکس العملونو راپور ورکړي.

په سیسټم کې محدودیتونه شتون لري. د VAERS راپور پدې معنا ندي چې واکسین د عکس العمل یا د پایلې لامل شوې. دا یوازې پدې معنا دي چې واکسین وهل لومړی پیښ شوی.

VAERS د ساینس پوهانو سره مرسته کوي ترڅو رجحانات یا دلیلونه په ګوته کړي چې دوی باید یوه احتمالي ستونزه وڅیړي. دا د واکسین کولو تائید شوي پایلو لیست ندی.

کله چې تاسو VAERS ته راپور کوئ، تاسو د CDC او FDA سره مرسته کوئ چې د احتمالي روغتیا اندیښنې وپیژنئ او ډاډمن کړئ چې واکسینونه خوندي دي. که چیرې کومه ستونزه راپورته شي دوی به اقدام وکړي او د احتمالي مسلو په اړه به د روغتیا پاملرنې چمتو کونکو ته خبر ورکړي.

ایا زه کولی شم د COVID-19 واکسین ووهم که چیرې زه COVID-19 درلود؟

هو، د معافیت تمریناتو مشورتي کمیټه (Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP)) هرچا ته وړاندیز کوي څوک چې COVID-19 لري واکسین ووهئ.

ډاټا ښایې چې ستاسو د اخته کیدو ورسته په 90 ورځو کې د COVID-19 سره بیا اخته کیده غیر معمولي دي، نو تاسو ممکن یو څه محافظت ولرئ (د طبیعي معافیت په نوم یادیږي). په هرصورت، موږ نه پوهیږو طبیعي معافیت به څومره وخت دوام وکړي.

هغه خلک چې دا مهالCOVID-19 لري باید د واکسین وهلو انتظار وکړي ترڅو چې دوی ښه احساس نه کوي او د دوی د جلاوالي موده پای ته ونه ورسیږي.

هغه خلک چې پدې وروستیو کې د COVID-19 سره مخ شوي باید د قرنطین دورې وروسته د واکسین وهلو ته هم انتظار وکړي، که چیرې دوی کولی شي په خوندي ډول له نورو خلکو څخه لیرې قرنطین شي. که چیرې لوړ خطر شتون ولري دوی کولی شي نور په ناروغۍ اخته کړي، نو دوی ممکن د دوی قرنطین دورې پرمهال واکسین شي ترڅو د ناروغۍ خپریدو مخه ونیسي.

مهرباني وکړئ -د COVID-19 جلاوالي او قرنطین لارښوونو پاڼې ته د جلاوالی او قرنطین لپاره مراجعه وکړئ.

ایا زه کولی شم د COVID-19 واکسین ووهم که چیرې ما په تیر وخت کې د واکسین په اړه حساسیت عکس العمل درلود؟

واکسین باید هغه خلکو ته ورنکړل شي چې د شدید حساسیت عکس العمل پیژندل شوی مخېنه ولري، لکه انفیلیکسس، د یو mRNA یا وایرسي ویکتور واکسین پخوانۍ دوز ته، یا د Pfizer-BioNTech/Comirnaty،Moderna/Spikevax،Novavax یا د  Johnson & Johnson–JanssenCOVID-19 (انګلیسي)واکسینو هر اجزاو ته.

هغه خلک چې نورو واکسینونو یا د پېچکاري وړ درملنې پروړاندې د سخت حساسیت عکس العمل لري ممکن لاهم د دې واکسین وهلو وړ دي. په هرصورت، وړاندیز کونکي باید د خطر ارزونه وکړي او د احتمالي خطرونو په اړه دوی ته مشوره ورکړي. که چیرې ناروغ د واکسین وهلو پریکړه وکړي، چمتو کونکی باید د 30 دقیقو لپاره د دوی څارنه وکړي ترڅو د سمدستي عکس العملونو نظارت وکړي.

Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) وړاندیز کوي چې چمتو کونکي د واکسین وهلو وروسته لږترلږه د 15 دقیقو لپاره نور ټول ناروغان وڅاري ترڅو د حساسیت عکس العمل نظارت وکړي. د نورو معلوماتو لپاره د mRNA واکسینونو لپاره د ACIP لنډمهاله کلینیکي ملاحظات وګورئ (انګلیسي).

د واکسین اړتیاوې

ایا د COVID-19 واکسین اړین دی؟

دا به ستاسو انتخاب وي چې ایا د COVID-19 لپاره واکسین ووهئ که نه، خو ځینې کارګمارونکي، پوهنځي او پوهنتونونه دې ته اړتیا لري.

واشنګټن اوس مهال د COVID-19 واکسین ته د لاندې ذکر شوي لپاره اړتیا لري:

دا کارمندان اړمن دي چې د اکتوبر 18، 2021 پورې د COVID-19 پروړاندې بشپړ واکسین ووهئ (لږترلږه دوه اونۍ د واکسین لړۍ پای ته رسولو وروسته). اړتیاو کې قرارداديان، داوطلبان، او کوم بل پوستونه شامل دي چې پدې ترتیباتو کې کار کوي.

که چیرې تاسو پدې ګروپونو کې په یو کې یاست یا ستاسو کار ګومارونکی یا ښوونځی د COVID-19 واکسین ته اړتیا لري، نو د خپل بشري سرچینو څانګې، کار ګمارونکي یا ښوونځي سره وغږیږئ ترڅو ومومئ چې څه وکړئ. د روغتیا ریاست د کار ګمارونکي یا پوهنځی/پوهنتون پالیسي کې دخیل نه دی.

واکسین به ستاسو او ستاسو شاوخوا نورو سره په COVID-19 اخته کیدو څخه ساتنه کې مرسته وکړي، او موږ تاسو هڅوو چې د ګټو په اړه د خپل ډاکټر یا کلینیک سره خبرې وکړئ.

ایا د K-12 کارمندانو لپاره د COVID-19 واکسین اړتیا څه ده؟

د اګست په 18، 2021 کې، والي Inslee یوه لارښود اعلان کړ چې د عامه او شخصي K-12ښوونځي ټولو کارمندانو ته د COVID-19 پروړاندې د بشپړ واکسین وهلو اړتیا لري، یا د اکتوبر 18، 2021 پورې مذهبي یا طبي معافیت ترلاسه کړي.

امر په ټولو تعلیمي ترتیباتو کې کارکونکو باندې پلي کیږي، پشمول د:

  • کارمندان او قرارداديان چې د شخصي K-12 ښوونځیو، عامه K-12 ښوونځي ولسوالیو، چارټر ښوونځیو، او تعلیمي خدماتو ولسوالیو لپاره کار کوي (امر د دولت-قبایلي تعلیم کمپیکټ ښوونځیو یا زده کونکو باندې نه پلي کیږي)،
  • د ماشوم پاملرنې او د ابتدایي زده کړې چمتو کونکي څوک چې د ډیرو کورنیو ماشومانو ته خدمت کوي، او
  • په عالي ښوونې او روزنې کې کارمندانو.

د نورو معلوماتو لپاره، د K-12 ښوونځي کارمندانو لپاره د COVID-19 واکسین اړتیا وګورئ: ډیر ځلې پوښتل شوي پوښتنې (PDF) (انګلیسي) (د عامه لارښوونو د سرمامور دفتر).

ایا زه څنګه کولی شم د واکسین اړتیاو څخه معافیت ترلاسه کړم؟

که چیرې ستاسو کار ګومارونکی یا پوهنځی/پوهنتون د COVID-19 واکسین ته اړتیا لري، یا تاسو د دولت له لارې د واکسین وهلو ته اړمن یاست. د Jay Inslee'sد اګست 9 اعلان (انګلیسي) یا د اګست 18 اعلان (انګلیسي)، تاسو باید د خپل کارګومارونکی یا پوهنځی/پوهنتون سره اړیکه ونیسئ ترڅو ومومئ چې دوی څنګه د واکسین وهلو ثبوت راټولوي، که چیرې دوی د نه کولو پالیسي ولري، او تاسو د نه کولو لپاره څه ترسره کولو ته اړتیا لرئ. د روغتیا ریاست د کار ګمارونکي یا پوهنځی/پوهنتون پالیسي کې دخیل نه دی.

تاسو د COVID-19 واکسین لپاره د روغتیا ریاست (Department of Health (DOH)) څخه د معافیت فورمه ترلاسه کولو اړتیا نلرئ. DOH د COVID-19 واکسین لپاره د معافیت فورمه نلري. د واشنګټن ایالت د معافیت سند (Certificate of Exemption (COE)) یوازې د والدینو/ساتونکو لپاره دی څوک چې غواړي خپل ماشوم د K-12 ښوونځیو، مخکښو ښوونځیو، یا ماشومانو پاملرنې کې ماشومانو ته اړین واکسین څخه معاف کړي. اوس مهال، واشنګټن د ماشومانو لپاره د ښوونځي یا د ماشوم پاملرنې کې ګډون لپاره د COVID-19 واکسین ته اړتیا نلري، نو دا په COE کې شامل ندی.

ښوونځی او د ماشوم پاملرنه

ایا د ۱۸ کاله عمر لرونکي خلک واکسین کولی شي؟

په اوس وخت کې، د Pfizer-BioNTech (Pfizer) واکسین او د Moderna د COVID-19 واکسین برانډونه د 6 میاشتني او ډیر عمر لرونکي ماشومانو لپاره مجاز دي. د Novavax واکسین د (EUA Emergency Use Authorization، د بیړنی کارونې اجازې) له مخې له 12 کلونو زیات عمر لرونکو کساانو لپاره شتون لري.

هغه ځوانان چې عمرونه یې له 12 څخه تر 17 کلونو پورې وي ممکن د واکسین وهلو لپاره د والدین یا سرپرست څخه (یوازې انګلیسي) رضایت ته اړتیا ولري، ترهغه چې دوی په قانوني توګه خلاص شوي نه وي. د نورو معلوماتو لپاره زموږ د وېپ پانې څخه لیدنه وکړئ د Vaccinating Youth(ځوانانو واکسین کول)

د والدین رضایت یا قانوني خلاصون ثبوت ښودلو لپاره د دوی غوښتنو په اړه د واکسین کلینیک سره چیک کړئ.

ایا ایالت به د K-12 ښوونځي ته د ننوتلو لپاره د COVID-19 واکسین ته اړتیا ولري؟

Washington State Board of Health (د واشنګټن ایالت د روغتیا بورډ)، نه Department of Health (د روغتیا ادارې )، د K-12 (د وړکتون څخه د 12 تولګي پورې) ښوونځیو کې د ماشومانو لپاره د واکسین کولو اړتیاوې رامینځته کولو واک 28A.210.140 Revised Code of Washington (،RCW د واشنګټن تازه شوی کوډ). اوس مهال هېڅ ماشوم ​پالنه ېا ښونځی نه شته چې د COVID-19 واکسین ورته اړین  وي.

ایا زما ماشوم کولی شي نور واکسین ووهئ پداسې حال کې چې دوی د خپل COVID-19 واکسین وهئ؟

خلک اوس کولی شي د نورو واکسینونو په 14 ورځو کې د COVID-19 واکسین ووهي، پشمول په ورته ورځ.

ایا د COVID-19 وبا په پام کې نیولو سره به د 2022-2023 تعلیمي کال لپاره د ښوونځي واکسینو اړتیاو کې کوم نرمي شتون ولري؟

د روغتیا ریاست بورډ ټاکي که چیرې د ښوونځي واکسین اړتیاو کې کوم بدلون شتون ولري. پدې مرحله کې، د ښوونځي واکسین اړتیاوې به ورته پاتې وي. ماشومان به د ښوونځي لومړۍ ورځ کې د ګډون دمخه د واکسین اړتیاوې پوره کولو ته اړتیا ولري.

د واکسین وروسته ژوند

ایا په پوره توګه واکسین شوي څه معنی لري؟

که چېرې تاسو د خپل COVID-19 واکسین لومړنۍ بشپړه کړې وي او سپارښتل شوی نوی تقویه کوونکی ډوز مو ترلاسه کړی وي تاسو د CDC لخوا د COVID-19 د واکسینونو اړوند اپډیټ یاستئ.

ایا زه اوس څه وکړم چې زه په بشپړ ډول واکسین شم؟

کله چې په بشپړ ډول واکسین شوئ، نو باید:

ایا که چیرې زه په پوره توګه د COVID-19 لپاره واکسین شوی یم، ایا زه لاهم نور احتیاطي تدابیر نیسلو ته اړتیا لرم؟

ان که بشپړ واکسین شوي یاست، باید لاهم:

  • د تر ټولو ښې ساتنې لپاره د خپل پیاوړي کوونکي ډوز پر اخیستو سره "اپډېټ" شئ.
  • د خونې قوانین مراعت کړئ. ښارونه، سیمې، سوداکرۍ، پېښې او ځایونه ښايي لا هم ماسک یا د واکیسن\ منفي معاینې ثبوت ته اړتیا ولري.
  • معاینه وکړئ که د COVID-19 نښې لرئ
  • خپل زیرک موبایل ته د WA Notify اضافه کړئ څو خبر در کړي که ښايي تاسو له COVID-19 سره مخ شوي یاست او که مثبته معاینه وکړئ نو په نامعلومه توګه نورو ته خبر ورکړي. WA Notify په بشپړ ډول شخصي دی او نه پوهیږي چې تاسو څوک یاست یا تعقیب کړي چې تاسو چیرې ځئ.
  • د تر ټولو ښې ممکنې ساتنې لپاره د عامه کور دننه چاپېریالونو کې ښه برابر ماسک واغوندئ.
  • د Centers for Diseases Control and Prevention (CDC، د ناروغیو د کنټرول او مخنیوي مرکزونو) او د روغتیا ادارې د سفر سپارښتنې تعقیب کړئ.
  • د COVID-19 د احتمالي افشا کېدو وروسته اړین احتیاطي تدابیر ونیسئ:
ایا زه کولی شم د یوې لویې ډلې سره راغونډ شم که چیرې موږ ټول واکسین شوي یاست؟

بشپړ واکسین شوي کسان، چې له خپل پپاوړي کوونکي سره هم اپډېټ دي، د COVID-19 په وړاندې په ښه توګه ساتل شوي، د بشپړ واکسین شوو کسانو ترمنځ غونډې خوندي دي.

مهرباني وکړئ په یاد ولرئ چې ځينې خلک له غونډو څخه د ارامۍ حس ونه کړي ان د کم حطر په چاپېریالونو کې هم. نور ښايي تر اوسه پورې غېږه او لاس ورکول ونه غواړي. او دا سم هم دي. هرڅوک له نوي نورمال سره سمون لري او موږ ټول غواړو چې خوندي پاتې شو او خپل عزیزان وساتو.

ایا زه اړتیا لرم د واکسین ثبوت وښایم؟

ښايي په ځانګړو سیمو، سوداګریو یا په ځانګړو پېښو کې د COVID-19 واکسینو ثبوت ته اړتیا لرئ.

نو د خپل واکسین وهلو کاغذ کارت سره د زیږون سند یا نور رسمي سند په څیر چلند وکړئ! د دې یو عکس واخلئ او بیا یې په کور کې ذخیره کړئ. د واکسین کولو کارتونو او د معافیت ثبتونو په اړه نور ولولئ.

څه وکړم که د COVID-19 له واکسینو سره اپډېټ نه یم؟

که لا هم د COVID-19 له واکسینو سره اپډېټ نه یاست:

  • د COVID-19 پرته له بیې واکسین پیدا کړئ چې تاسو ته نژدې وي!
  • په عامو دننه چاپېریالونو کې ښه ماسک اغوستل په پام کې ونیسئ.
  • که د COVID-19 نشې لرئ معاینه وکړئ.
  • که سفر کوئ ترې وروسته او مخکې د COVID-19 معاینه وکړئ.
  • خپل هوشمند موبایل ته WA Notify اضافه کړئ څو خبر درکړي چې که پر COVID-19 افشا شوي یاست او په نامعلومه توګه نورو ته خبر ورکړي که مثبته معاینه مو کړې وي. WA Notify په بشپړ ډول شخصي دی او نه پوهیږي چې تاسو څوک یاست یا تعقیب کړي چې تاسو چیرې ځئ.
ایا زه د واکسین کیدو وروسته هم د COVID-19 څخه ناروغه کیدای شم؟

دا امکان نلري، خو یو کوچنی فرصت شتون لري. واکسین خورا مؤثره دي، خو %100 سلنه ندي. که چیرې تاسو د COVID-19 په څیر علایم ولرئ، نو تاسو باید له نورو لرې واوسئ او د روغتیا پاملرنې چمتو کونکی سره اړیکه ونیسئ. دوی ممکن د COVID-19 ازموینې وړاندیز وکړي.

د COVID-19 ازموینې معلوماتو لپاره لطفاً د COVID-19 لپاره د ازموینې ویب پاڼې څخه لیدنه وکړئ.

ایا زه کولی شم د واکسین کیدو وروسته COVID-19 خپور کړم؟

سرایت هغو خلکو ته چې په بشپړ ډول واکسین شوي او د دوی پیاوړی کوونکی یې ترلاسه کړی، په لږ تناسب پېښېږي. که څه هم هغه کسان چې د COVID-19 له واکسینو سره اپډېټ دي چې د پر COVID-19 باندې اخته کېږي، نورو ته وایروس لېږدولی شي.

که له COVID-19 سره مخ شوی یم څه وکړم؟

مهرباني وکړئ -د COVID-19 جلاوالي او قرنطین لارښوونو پاڼې ته د جلاوالی او قرنطین لپاره مراجعه وکړئ.

ایا زه څنګه کولی شم د COVID-19 شاوخوا فشار او اضطراب قابو کړم؟

موږ پدې پوهیږو چې وبا کولی شي ستاسو دواړه فزیکي او رواني روغتیا اغیزه کړي. تاسو یوازې نه یاست! په واشنګټن کې ډیر خلک د مالي او کارموندنې ستونزې، د ښوونځي تړلو، ټولنیز انزوا، روغتیا اندیښنې، غم او زیان، او نور ډیر څه پورې اړوند فشار او اضطراب سره مخ دي. پدې کې اضافي اضطراب شامل دی چې کولی شي عامه فعالیتونو ته بیرته راستنیدو سره راشي.

دلته یو څو سرچینې دي چې کولی شي ستاسو فشار او اضطراب قابو کولو کې مرسته وکړي:

د واکسین بوسټر یا هڅوونکي او اضافي ډوزونه

ایا د COVID-19 اضافي ډوز او بوسټر یا هڅوونکي ترمینځ څه توپیر دی؟

یو اضافي ډوز (د دریم ډوز په نوم هم پیژندل کیږي) د هغو خلکو لپاره دی څوک چې کمزوری معافیت لري. ځینې وختونه هغه خلک چې کمزورې معافیت لري نو کافي محافظت نه جوړوئ کله چې دوی لومړی په پوره توګه واکسین شي. کله چې دا پیښیږي، د واکسین بل دوز وهل کولی شي دوی سره د ناروغۍ پروړاندې ډیر محافظت رامینځته کولو کې مرسته وکړي.

یو بوسټر د واکسین دوز ته اشاره کوي چې هغه چا ته ورکول کیږي چې د واکسین کولو وروسته کافي محافظت رامینځته کړي، خو بیا دا محافظت د وخت په تیریدو سره راکم شي (دې ته مخ پركمېدو معافیت ویل کیږي). دا دلیل دی چې تاسو په هرو 10 کلونو کې د تیتانوس بوسٹر لپاره ټاکلي یاست، ځکه چې ستاسو د ماشومتوب ټیټانوس واکسین لړۍ څخه محافظت د وخت په تیریدو سره کمیږي.

مهرباني وکړئ د کم معافیت لرونکو کسانو لپاره Centers for Diseases Control and Prevention د (CDC، د ناروغیو د کنټرول او مخنیوي مرکزونو) -لارښوونوو بیا کتنه وکړئ یا د DOH-ویب پاڼه وګورئ..

څوک باید د COVID-19 واکسین اضافي ډوز ترلاسه کړي؟
ولې د ځینې ګروپونو لپاره د بوسټر دوز وړاندیز کیږي؟

د پیاوړي کوونکي یا اضافي ډوزونه د شدید COVID-19 لپاره لوړ خطر لرونکي خلکو لپاره د جدي ناروغۍ پروړاندې دوامداره محافظت ورکولو کې مرسته کوي.

پیاوړ کوونکو ډوزونه مخکې یوازې د هغو خلکو لپاره وړاندیز شوي چې د شدید COVID-19 لوړ خطر لري، خو سپارښتنه پراخه شوې څو د 6 میاشتني او تر دې زیات عمر لرونکي کسان پکې شامل شي چې په دې ترتیب د COVID-19 ناروغۍ پر وړاندې د محافظت په زیاتولو کې مرسته وکړي.

دا په ځانګړي توګه د نورو ساري ډولونو د ډیریدو او په متحده ایالاتو کې د COVID-19 قضیېو ډیریدو سرهمهم دی

د COVID-19 واکسینونه چې په متحده ایالاتو کې مجاز یا تصویب شوي لاهم د COVID-19 څخه د جدي ناروغۍ، روغتون کې بستر کیدو او د مړینې خطر کمولو کې، حتی د ډولونو پروړاندې خورا مؤثر دي. بیا هم، اوسني واکسین ممکن د وخت په تیریدو سره د خوندیتوب کمیدو سره تړاو ولري. د پیاوړي کوونکي یا اضافي ډوزونه به د COVID-19 پروړاندې د واکسین سره مخنیوي محافظت زیات کړي او د اوږدمهاله معافیت سره به مرسته وکړي.

لپاره د COVID-19 سرچینې

د ځانګړو ډلو لپاره د COVID-19 سرچینې

ماشومان او ځوانان

د مور شیدې ورکول او/یا امیندواره اشخاص

مهاجر او کډوال

کور ته محدود

د ټولنې اضافي سرچینې په واکسین مساوات او ښکیلتیا پاڼه کې موندل کیدی شي (یوازې انګلیسي).

زما پوښتنې ته دلته ځواب نه دی ورکړل شوې. زه څنګه نور معلومات موندلی شم؟

عمومي پوښتنې covid.vaccine@doh.wa.gov ته لیږل کیدی شي.