Tui puipui o Talavou

Decorative

O le faia o tui puipui a lau fanau e faasaga i le KOVITI-19 e mafai ona:

  • Fesoasoani e tuuitiitia le lamatia o i latou mai le aafia i le KOVITI-19
  • Faaitiitia le avanoa e mai tigaina ai, pe a faapea ua latou aafia i le KOVITI-19
  • Faaitiitia ai le avanoa e te taofia ai i latou i le falemai ma e tuuitiitia ai le lamatia mai le maliu ai mai le KOVITI-19
  • Fesoasoani e puipuia i latou mai le maua i ituaiga liuga o vairasi Koviti-19
  • Faaopopo i le numera o tagata i totonu o nuu ma afioaga ua malupuipuia mai le maua i le KOVITI-19 — faafaigata ai ona pepesi le faamai
  • Faaitiitia le faalavelaveina o le auai i aoaoga ma gaioiga ma le fesoasoani lea e faaitiitia le pepesi i totonu o nuu o le KOVITI-19
Decorative

Fesili Masani mo Matua ma Matua tausi

Aisea ai e tatau ona ou popole mo lau fanau i maua i le KOVITI-19?

Talu ona amata lenei faama'i pepesi i le lalolagi, e ova ma le 15 miliona tamaiti i totonu o le Iunaite Setete ua maua i le KOVITI-19. O siama eseese fou o le COVID-19 o loo afua ai le tele o aafiaga i siama ma fa'ata'otolia ai i falema'i i totonu o le Iunaite Setete.  

E ui o le KOVITI-19 e masani ona vaivai i tamaiti nai lo tagata matutua, e mafai lava ona mamai tamaiti ma faasalalau atu i uo ma aiga o loo vaivai puipuiga faalenatura o le tino pe vaivai i isi auala. O le afa o tamaiti maliliu i le COVID-19 e lipotia mai i totonu o le Iunaite Setete o tamaiti e leai ni ma'i tumau e maua ai pe fa'aletonu o latou soifua maloloina.

O tamaiti ua aafia i le KOVITI-19 e mafai ona atiae le "tauave le KOVITI-19 mo se taimi umi" po o faailoga faifai pea e masani ona aofia ai le puaoa o le faiai, vaivai, tiga o le ulu, niniva ma le le lava o le manava. O le faia o tui puipui o le auala silisili lea e mafai ai ona soifua maloloina ma saogalemu fanau.

O tamaiti ua aafia i le KOVITI-19 e ono sili ona lamatia Faamai Fulafula o le Tino ma Totoga (MIS-C) (na o le Gagana Peretania). O le MIS-C ose tulaga e mafai ona fulafula ai vaega eseese o le tino, e aofia ai le fatu, mama, fatugao, faiai, pau, mata, po o totoga o le manava. E ui lava e le o iloa po o le a le mafuaaga o le MIS-C, o le tele o tamaiti e maua i le MIS-C na maua i le KOVITI-19, po o le faatasi ma se tasi e maua i le KOVITI-19. O le MIS-C e mafai ona ogaoga, e oo lava i le oti, ae o le tele o tamaiti ua maua i lenei mai ua toe lelei i togafitiga faafomai.

E fa'afefea ona tatou iloa e saogalemu ma aoga vailaau o tui puipui?

Ina ia mautinoa e saogalemu tui puipui o le COVID-19, ua fa'alauteleina ma fa'amalosiina e le Centers for Disease Control and Prevention (CDC, Nofoaga ‘Autū o le Puleaina ma Puipuiga o Fa’ama’i) le agavaa o le atunuu e mata'ituina ai le saogalemu o tui puipui. O lea la, ua mafai ai e tagata e popoto i mataupu e fa'atatau i le saogalemu o tui puipui ona mata'ituina ma iloa ni fa'afitauli e ono le vaaia i taimi o suesuega fa'afoma'i o tui puipui o le COVID-19.

E manaomia tui puipui mo le ulufale o le K-12 i aoga?

O le Washington State Board of Health (Komiti Faatino o le Soifua Maloloina a le Setete o Uosigitone), ae le o le Department of Health (Matagaluega o Soifua Maloloina) o loo iai le pule e tuufaatasia manaoga mo tui puipui o tamatiti o le aoga K-12 o loo i totonu o le Revised Code of Washigton (RCW, Tulafono Laiti Toe Iloiloina o Uosigitone) 28A.210.140. E leai se manaoga tau aoga poo le tausiga o tamaiti mo le tui puipui o le KOVITI-19 i lenei taimi.

E tatau ona ou totogia le tui puipui?

Leai. O tamaiti uma e ta'i 18 tausaga le matutua ma lalo ifo e mafai ona fai o latou tui puipui o le COVID-19 e tauala atu i le Childhood Vaccine Program (Polokalame mo Tūiga a Tamaiti) e leai se tupe e totogiina e le tagata ma'i.

Afai o iai sau inisiua faasoifua maloloina lautele pe tumaoti, e ono piliina i latou e lau auaunaga fai tui puipui ina ia toe maua ai le totogifuapau mo le faatinoina o le tui puipui. 

O a aafiaga masani o le tui puipui o le KOVITI-19 i tamaiti?

O le aafiaga o le soifua maloloina pe a aafia tamaiti i le KOVITI-19 e sili atu le maualuga nai lo aafiaga o le tui puipui.

E pei o isi tui puipui masani, o aafiaga taatele e masani ona aliae o le tiga o le ogalima, faapalupe, tiga le ulu, ma tiga maso o le tino. O nei auga e masani ona vaivai.

I suesuega faafomai (na o le Gagana Peretania) e tele atu tamaiti na lipotia aafiaga ina ua maea le tui lona lua nai loo le taimi o le tui muamua. O aafiaga e masani ona vaivai i le feololo le ogaoga ma e tupu i totonu o le lua aso talu ona uma le tui puipui, ma o le tele na mou atu i totonu o le tasi i le lua aso.

O a elemeni o i totonu o tui puipui o le mRNA?

O elemeni i totonu o tui puipui mRNA o elemeni masani a mo tui puipui. E iai i totonu le elemeni autu o le mRNA faatasi ai ma isi elemeni e pei o gao, masima, ma suka o loo puipuia le elemeni autu, ma fesoasoani ia galue lelei atili i totonu o le tino, ma puipuia le tui puipui a o teu ma felauai solo.

O tui puipui o le mRNA e le iai i totonu ni sela faaletagata (e aofia ai ma sela o alualutoto), le vairasi o le KOVITI-19, pa'u memei, mea faasao, po o soo se oloa manu tatiai e aofia ai oloa puaa po o le le polotini e maua pe a umi ona saka pa'u. E lē gaosia tui puipui i totonu o fuamoa ma e lē iai i totonu o tui puipui soo se oloa fuamoa.

Tagai i lenei Fesili&Tali; itulau mai le upega tafailagi a le Children's Hospital of Philadelphia (Falemai mo Tamaiti i Philadelphia) (na o le Gagana Peretania) mo nisi faamatalaga e uiga i elemeni.

O le a le ituaiga tui puipui e tatau ona maua e lau fanau?

I le taimi nei, o tui puipui o le Pfizer-BioNTech (Pfizer) ma tui fa'amaketi o le Moderna COVID-19 ua fa'atagaina mo tamaiti e 6 masina le matutua ma sili atu. O loo maua tui puipui o le Novavax mo tamaiti 12+ tausaga i lalo o le Emergency Use Authorization (EUA, Fa’atagana e Fa’aaoga i Taimi o Fa’alavelave Fa’afuase’i). O tamaiti ta'i 6 masina - 4 tausaga e tatau ona faia tui puipui i tui mai le kamupani e tasi. O tamaiti ta'i 5 tausaga ma matutua atu e mafai ona faia soo se tui puipui mai soo se kamupani poo se ituaiga tui o maua, tusa poo a tui sa faia muamua.

Fa'amata e mana’omia e la’u tama se tui puipui fa’afou pe a mae’a  ana tui i le ulua’i fa’asologa?

E fautuaina e le Centers for Disease Control and Prevention (CDC, Nofoaga 'Autū o le Puleaina ma Puipuiga o Fa'ama'i) tamaiti uma ta'i 6 masina ma matutua atu e faia tusa pe tasi le tui puipui o se tui fa'afou 2023-2024 COVID-19. O tui puipui fa'afou e tatau ona faia tusa pe lua masina talu ona mae'a le tui mulimuli pe afai sa faia muamua tui puipui. O tamaiti ta'i 6 masina - 4 tausaga e ono mana'omia le tele o tui puipui e fai e fuafua i tui muamua sa fai.

E fia ni tui e manaomia e lau tama?
  • O tamaiti ta'i 6 masina - 4 tausaga le matutua e tatau ona faia ni tui puipui se 3 o tui fa'asolo o le Pfizer poo ni tui se 2 o tui fa'asolo o le Moderna.
  • O tamaiti ta'i 5 tausaga ma matutua atu e tatau ona faia se tui se tasi o le Pfizer poo se tui o le Moderna.

O tamaiti e sili atu ma le ta'i 6 masina fa'apea ma i latou e feololo pe matuā vaivai puipuiga fa'alenatura o le tino e tatau ona faia se tui i tui fa'asolo e 3 ma e ono mafai ona maua tui fa'aopoopo pe tusa ma le 2 masina talu ona mae'a a latou tui puipui mulimuli. 

Faamolemole faitau Ta'iala a le Centers for Disease Control and Prevention (CDC, Nofoaga mo le Puleaina ma le Puipuia o Fa’ama'i) (na'o le Igilisi ma le fa’a Sipaniolo) mo tagata e vaivai puipuiga fa'alenatura o latou tino. 
 

Aisea e tatau ai ona ou talanoa pe a i ai ni fesili e uiga i le tui puipui?

Talanoa ma le fomai a lau fanau po o isi auaunaga faafomai talitonuina, talanoa i se auaunaga faafomai o nuu ma afioaga, po o le faitau i faamatalaga nei i le www.CovidVaccineWA.org.

O fea e mafai ona ou avea ai lau fanau e fai ai tui puipui?

E tuuina atu e le Setete o Uosigitone vailaau o tui puipui e aunoa ma se totogi mo tamaiti seia oo i le tausaga 18. Fesili i lou fomai faapitoa mo tamaiti poo se falemai masani pe o iai se latou vailaau tui puipui o le KOVITI-19.

O aiga e leai se latou auaunaga tau tausiga faasoifua maloloina e mafai ona valaau mai i le laina fesoasoani o le Help Me Grow WA i le 1-800-322-2588 pe asiasi i le ParentHelp123.org (na'o le Gagana Peretania ma le Sipaniolo) e saili ai se auaunaga tau tausiga faasoifua maloloina, falemai poo se iai punaoa o soifua maloloina. E ofo fua atu e aunoa ma le totogi lea auaunaga ma e maua foi le fesoasoani tau gagana.

E mafai foi ona e asiasi ane i le VaccineLocator.doh.wa.gov ma faaaoga le faailoga faavasega e iloa ai le lisi o nofoaga lata ane ia te oe o loo maua ai le vailaau tui puipui patino mo tamaiti.. E mafai foi ona e fa'aaogaina le fa'afanua mai auaunaga e faia tui ina ia iloa ai auaunaga o loo mauaina sapalai o tui mo le lautele e ala i le Childhood Vaccine Program (Polokalame mo Tūiga a Tamaiti) ma Adult Vaccine Program (le Polokalame mo Tūiga a Tagata Matutua). Fa'afesoota'i muamua le auaunaga e faia tui poo iai se sapalai o tui puipui ma aumai ai nisi fa'amatalaga e uiga i ta'iala e ogatasi ma le fa'atinoga o tūiga.

E mafai ona maua e lau fanau le tui puipui o le KOVITI-19 pe a maua isi tui puipui e pei ole fulū?

Ioe. O lea ua mafai ona maua e lau fanau tui puipui mo le KOVITI-19 faatasi ma isi tui puipui i le taimi e tasi.

E lē manaomia ona e faatulaga le taimi e fai ai tui puipui e tatau ona fai mo le aoga (na o le Gagana Peretania) po o isi tui puipui fautuaina ese mai le taimi e fai ai tui puipui mo le KOVITI-19. O se taimi ua faatulagaina e fai ai le tui puipui mo le KOVITI-19 o se isi avanoa lea e fai uma ai loa tui puipui fautuaina mo se tasi o lau fanau.

E manaomia ea le tui ole KOVITI-19 mo lau fanau e auai ai i le tausiga o tamaiti po o tolauapiga i le aso?

E fuafuaina e le Washington State Board of Health (na o le Gagana peretania) po o a tui puipui e faamalosi ona faia mo aoga ma i nofoaga mo le tausiga o tamaiti. E leai se manaoga mo aoga ma tausiga o tamaiti mo le tui puipui o le KOVITI-19 i le taimi nei.

Mo tolauapiga i le aso, siaki ma le faalapotopotoga o loo faatinoina le tolauapiga e saili po o a mea manaomia.