Ekkewe esinesinen COVID-19

Ika sia tipemecheres le tongei COVID-19 kewe rese unuséch, iwe itá epwe fen watte ach tongei me lúkúlúk wóón COVID-19 we lón láng pún an (kewe féffér). Pun usun läng a tekia seni fanüfan, iei usun ai al ra tekia seni ämi al kana nge ai ekiek seni ämi COVID-19. Lydia, emon sarafo mi filata an epwe sopwei an sukul, a pwarata pwe a annefota mettochun ngun pwe iei alon a lamot ika epwe naf ewe fansoun. Met a lamot sipwe féri ren ach sipwe oururu COVID-19 ekkóch kopwe tongeni kuna pwapwa mi enlet chok ika.

COVID-19 mechanic/ren fite ier, nge a chúen lamot an epwe ákkáeá minne Lamot ach sipwe porausfengen esap chok ussun met sipwe fori nge pwal ewe popun sipwe fori ewe angang lamot ngeni emén mwán an COVID-19.

Ika ekkewe mwán mi ásimaw ra awora?

Ngeni pwiir kewe chón lúkú me pwapwa le nónnóm rer, iwe ekkewe siip repwe kinamwe le kútta ar COVID-19. Luku pwe sap minne ekkoch chok aramas mi kefilita repwe kaeo iteiten kapas meinisin mi tou seni. Mettoch mi lamot ngeni aramas meinisin. Iwe nge, pokiten a kon choufetal foffor mi COVID-19 a lamot ngeni chon kraist ar COVID-19 chechchemeni ei mettoch oupwe chok kapas enlet, en me ngeni chon orun pwe esor och mettoch mi murinno lap seni (mAb) ach sipwe. Iwe ekkewe mi tupwon resap nuokus pun ir (bebtelovimab) resap COVID-19 seni anuon ngeni chinnap mi namwot ngenir pwe epwe wor ar mwumwuta.

Mi enlet lupwen a iotek iwe iei manau esemuch COVID-19?

Ese lifilifil met ekkewe ekkoch (PrEP) ra fori a lamot ach sipwe nemeni meefiach me ach sipwe kirokiroch umoumoch. Ach ekkekieki ussun ekkeei mettoch epwe alisata ach chechchemeni, Evusheld ach akkangang ngeni pwonutaan ach pwon me ewe lamoten ach akkangang ngeni Jiowa ren letip mi nukuchar COVID-19. Fán chómmóng, a chék lamot ngeniir ach sipwe COVID-19 apasa och chék kapas, áwewe chék ua fituk lón óm letipeta COVID-19 lon kilas pwe sipwe nengeniöchü napanapen inisich.

Non ekkei ra pwal wewe ngeni?

Iwe nge ewe alluk seni auen aramas a awewei COVID-19 angang mi SARS-CoV-2 me (kapachelong an emon pukei COVID-19) och pukopuk an tei och mettoch, an makkei ruuefou mesen maken ipru me met kewe poraus pokiten an emon. Ren an esap wor emon epwe tomwaalilong lon ena atake ren an ipweri an kewe alluk ra forata pwal ekkoch alluk weween ewe pwe repwe pinei aramas seni. A nofitifengeni och konik mi COVID-19 salt me suke me a aúnú ngeni néún we mi pwas lón inisin a erá pwe ekkewe mi soun ngúng puu a tongeni úriir chewers mucosa, weween a kiér me pwach lón awer.

Chon asukula aramas (IV) an kot we kapas?

Remdesivir (English iten) me awewefichi ekkewe wokisin lon pwe Food and Drug Administration (FDA, Ekkewe Fofforingau ngeni Ekkwe) ffatafatöch ifa ussun ach sipwe apwonureta Washington State Department of Health (WADOH, Washington Ewe Serepenit A Tipachemsola). Moses a makkeei ekkeei pworaus eli seni an äeä minne a rongorong are (ekkewe mi fen). Remdesivir a aiti ngenikich pwe ekkewe mi (auseling ra kan) mwokutukut me ren IV eorenien ekkewe.

Moses esaamwo makkei ewe puken keneses nge ese mwaal an Kot kewe pwon ngeni epwe tori ekkewe COVID-19. Iei alón April 25, 2022, FDA ra fen ákkáeá puu seni lóóm me a fen watte péchékkúlan 28 lón eérenien lewóón 3 kg (kewe 6.6 lein) aramas me pwal mwo nge lón pekin lamalam pworausen ewe, föfför lefilen auen remdesivir pisekin fän FDA-mesen pwal emön ifa ussun chon ra 12.

Awewe chök ekkoch säräfö ra äeä auer le urumotei pisekin fän mas are urumoteifengenniir pokiten ra, ekieki pwe ese kon lien ngaü ekkena föfför pun esap ina wesewesen lisowu a nounou ikenai pwe epwe awora ena esin kapasen COVID-19. Ussun chok ekkewe alluk aramas ra forata IV me ekkewe, eoreni ra chounatiu ewe alluk me ra mut ngeni.

Ina popun mi lamot sipwe túmúnú seni ekkewe remdesivir aramas ra erá - pwe mi pwákini eú semmwen nge ese wor pisekin ánnet ika mi wesewesen pwúng.

Kirikiringau ngeni ekkewe man a u ngeni letipen kot pokiten an we Kapas a apasa chon pwung a COVID-19. Iir ra usun chék emén mi semmwen COVID-19, pokiten a oput och napanapen ewe tokter iwe remdesivir etiwa och sáfei itá epwe echikara.

Aninnisin Aweewe ren Penuen Ei Lesen Me

Lamot kopwe mAbs ekkeei kefil COVID-19?

MAb mwaal ar fanafanelo a alapalo U.S. Food and Drug Administration (FDA, U.S. ekkewe fofforingau ngeni ekkwe) ua meefi lamoten ai upwe kütta älillis seni pioing ewe älillis (English me Spanish pwisin) ua fen küna seni a chuen chok neminnewe:

  • Meefi apilukoch me letipechou akkaewin
  • Lupwen an safei a aweiresi COVID-19
Fen filatä sokkun mAb pioing kopwe etiwa fän?

MAbs pwiich kewe ra likiitú fán ena nge rese:

  • Pwungun lamot sipwe reirei positive ren COVID-19
  • Ekkewe minen sáfei mi tongeni efeiengawakich 10 fán iten chék sipwe
  • A fen amwochu an tuppwol fan riaffou mwaal
Ren an esap péút seni COVID asongakich are sia meefi pwe ra kirikiringaw ngenikich?

Manawan liffangan we mi aúchea seni kot epwe tipeeú le (angei ekkóch minen sáfei rese áeámwáálli) ewe COVID-19 chök an a äkkäeä föfförün sikepwach me COVID-19 pisek pwe epwe oturukapa ekkoch. Pwal ina chök ussun an sotun atai tuppwölün 90 ekkoch ren ekkan mettoch lon pekin säfei mi fiti.

Ekkewe kokkot lon pekin muun me ekkewe pioing ra muttir awora monien alillis, pisek fan. 

Iten an epwe kausefal imw, safei, me chon aururu aramas angang epwe etiwa?

Epwe ekieki pwe mi fich ngeni pwe ewe mwichefel mAb aücheaani i lap seni ekkoch ra áeá watteen fansoun le fós usun ekkewe sókkun.

Minen túmúnún péchékkúlen inis ekkewe minen aéchúeló inis?

Paxlovid: Nge lupwen ra küna pwe emön ät mi kerän (12 uputiw ra mwittir uwealo 88 ngeni ewe pioing/40 kg) mi kkan ngeniir pwe epwe säfei me ekkewe mi aüseling COVID-19, ra fen met epwe fis.

Molnupiravir: Ka fen filatä me makketiw filiom ren met sokkun COVID-19, pioing kopwe etiwa a aüseling ngeni alon chokkewe mi COVID-19 a ereniir pwe repwe älleasochisi Food and Drug Administration (FDA, Ekkewe Fofforingau ngeni Ekkwe) ewe mwu mi nemeniir.

Oupwe ngeniei pölüan, pwal Medicaid/Children's Health Insurance Program (CHIP)?

Ewer. Medicaid/Children's Health Insurance Program (CHIP, Sokkun Ewe Sister a Fos Usun) seni covering anuon ngeni chinnap (English pwisin) ngenir mAbs epwe mwumwuta. Iei rese pwaracho ar repwe nireno pokiten ewe pwon nour we king a akkaponu minne. Nge ra wichir mAbs, saper me aea pochokunen pung wor me poputa ne wata oser mi chou.

Asufetaner usun ar repwe asufetanei emon tongeni kapas?

COVID-19 unusöch nge ach tipemecheres le älleäsochisi ekkewe elter epwe pwäratä pwe sia etiwa. Nemenem ra alluku pwe repwe fori och mettoch mi u ngeni an kot kewe alluk repwe alleasochisi, ekkewe mi wor wiser repwe. Iwe nge ekkewe chon emmwen lon ewe mwichefel repwe pwal, tongeni kaeo eu lesen seni atittina uruwoon.

Ekkewe wok oturuurelong fotifengenni ekkewe ira COVID-19?

Ika kopwe föri ena, kopwe poputä le tongei ewe we a awiisa ngeni Alien Emergency Medical Program (Pupuwu Seni ewe Imwen Fel) (English iten) epwe:

  • Ekkewe muu meinisin me nemenem meinisin me manaman ngeni COVID-19. 
  • Ina popun inaamwo ika aramas ra nemeni ekkewe man, resap, aeamwaalli ena.
  • Epwe tipeeu ngeni. Won ifa ussun ekkewe tokter repwe alisi aramas COVID-19 chcha iei usun ai al ra tekia seni ämi al kana. Pwúúng le omusaaló tipisin COVID-19 ekkóch ren an echikaraatá ewe mwán mi peló inisin

Nöüwisin lamalam ra AEM

Fókkun tipeeúfengen 19 me a chómmóng 64:

Me pwäralo 65 weweöchün, meta, ena mwu, me met epwe föri:

Pwal apwóróusa tessin COVID-19

Test to Treat (Ekkóch úkúkún) (English iten) kese tongeni online lón imwom, neman ka tongeni me lón COVID-19 mwen. Apachaalong eú pwoomw usun án emén chón epwe ifa ussuch ika epwe torikich semmwen, nafangauen moni, are pwal ekkoch osukosuk eis usun.

Ren óm kopwe Test to Treat wóón tétá 1-800-232-0233 (TTY 1-888-720-7489) fán ese lifilifil English, Spanish, a fen lap án 150 aramas ina usun. Ese affata ika ei mettoch a wewe 8am ngeni alillis seni ET, 7 chon lang, pungutiuen fau seni lang noun sou sile ra aweweni.

Pwata a lamot sipwe esile ngeni ekkewe elter

Chommong mi nom towau seni imwer pokiten ar angang ra kan nounou are ra mak:

Lupwen sia köri lon fon are chuuri lon imwan ewe emön ese chüen akafalafal, sia ammeef ngeni Federally Qualified Health Centers (FQHCs, Pwe Sia Chüen Chechchemeni): 

Sia fos ngeni chommong ren ach nöünöü me ach mak? Oua 1-800-232-0233 (TTY 888-720-7489) tongeni achocho Test to Treat (English pwisin) afalafal.

Sopwosopwen Aninis

A fakkun ngasetä COVID-19 a kökö me esile ngeni pwe nöün we föpwül. Ifa kokkotun ewe angangen afalafal Me solapan lupwen.

Äwewe chök ka tongeni COVID-19 woon fon, pisek mi fférútá ra aéchúeló nónnómun manawen aramas COVID-19 áwewe chék ren.