Gia Cầm Nuôi Sân Vườn

Liên kết nhanh: Tổng quan | Người khỏe mạnh | Gia cầm khỏe mạnh | Các căn bệnh | Tài liệu tham khảo

Tổng quan

Nhiều gia đình chọn nuôi chim ở sân sau nhà. Số lượng chim, hay gia cầm, đang ngày càng tăng ở các khu vực thành thị và ngoại ô. Mọi người nuôi gia cầm ở sân sau nhau vì nhiều lý do, bao gồm để sản xuất thực phẩm (trứng hoặc thịt tươi), để làm bạn, phục vụ sở thích, mục đích triển lãm và giáo dục. Gia cầm nuôi sân vườn thường bao gồm gà nhà, vịt, ngỗng, gà lôi và gà tây. Nếu quý vị nuôi gia cầm, việc nắm rõ các biện pháp phòng ngừa quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho quý vị, gia đình và đàn gia cầm của quý vị là rất quan trọng.

Người khỏe mạnh

Gia cầm có thể mang theo vi khuẩn khiến con người bị bệnh, ngay cả khi chúng có vẻ khỏe mạnh. Quý vị có thể bị bệnh nếu chạm vào đàn gia cầm hoặc vật dụng chăn nuôi cho gia cầm rồi sau đó chạm vào mắt, mũi, miệng hoặc mặt. Thực hiện theo các gợi ý sau để giúp quý vị và những người xung quanh gia cầm tránh bị bệnh.

Thực hành vệ sinh tay đúng cách

  • Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch sau khi chạm vào gia cầm nuôi sân vườn hoặc bất cứ nơi nào chúng sinh sống và đi lang thang. Rửa tay sau khi chạm vào trứng, xử lý thiết bị nuôi gia cầm và ở trong khu vực chăn nuôi gia cầm. Sử dụng nước rửa tay khô nếu không có sẵn xà phòng và nước.

Giữ an toàn khi tiếp xúc với gia cầm nuôi sân vườn

  • Không hôn hoặc ôm ấp chim và không chạm vào mặt hoặc miệng sau khi chạm vào chúng.
  • Giám sát trẻ em khi chúng tiếp xúc với chim. Mặc dù gà con và vịt con có vẻ là kích thước hoàn hảo để trẻ bế, nhưng trẻ sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn do thường đưa tay lên miệng và mặt. Các loại vi khuẩn mà chim mang theo cũng có thể khiến trẻ bị bệnh nặng hơn. Vì lý do này, trẻ dưới năm tuổi không nên chạm hoặc giữ chim.
  • Không mang gia cầm ở bất kỳ độ tuổi nào vào trong nhà.
  • Sử dụng một đôi giày chuyên dụng để ở ngoài trời khi chăm sóc gia cầm.
  • Vệ sinh sạch sẽ nguồn cung cho gia cầm như nước hoặc hộp đựng thức ăn ở ngoài trời.

Xử lý trứng an toàn

  • Vỏ trứng có thể bị nhiễm vi khuẩn từ phân gia cầm hoặc khu vực đẻ trứng. Luôn rửa tay trước và sau khi lấy trứng hoặc làm việc ở khu vực chăn nuôi gia cầm.
  • Duy trì các hộp đựng/khu vực làm tổ sạch sẽ và khô ráo.
  • Lấy trứng ít nhất một lần mỗi ngày và rửa sạch nếu trứng bị bẩn. Quý vị có thể dùng giấy nhám để chà sạch hoặc chà nhẹ các vết bẩn hoặc vết bẩn nhỏ, rửa sơ bằng nước ấm, sau đó lau khô ngay bằng khăn giấy. Không ngâm trứng hoặc sử dụng chất tẩy rửa không được phê duyệt để rửa trứng.
  • Thực hành xử lý, nấu và bảo quản trứng an toàn. Tìm hiểu thêm về cách xử lý trứng.

Tiêm vắc-xin ngừa cúm

Trao đổi với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của quý vị về việc tiêm vắc-xin ngừa cúm mùa. Vắc-xin ngừa cúm mùa không ngăn ngừa được tình trạng nhiễm virus cúm gia cầm, nhưng chúng có tác dụng làm giảm nguy cơ mắc đồng thời cả virus cúm ở người và cúm gia cầm. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người có khả năng tiếp xúc với gia cầm bị bệnh.

Tránh tiếp xúc với gia cầm bị bệnh hoặc đã chết

  • Nếu không thể tránh tiếp xúc, hãy đeo khẩu trang N95 và găng tay dùng một lần, đồng thời rửa tay bằng xà phòng và nước sau khi tiếp xúc.
  • Báo cáo chim bị bệnh hoặc chết cho: Chương Trình Sức Khỏe Gia Cầm của WA State Department of Agriculture (WSDA, Sở Nông Nghiệp Tiểu Bang WA) theo số 1-800-606-3056 và bác sĩ thú y tại địa phương.

Gia cầm khỏe mạnh

Giữ cho đàn gia cầm của quý vị luôn khỏe mạnh cũng là điều cần thiết cho quý vị và gia đình. An toàn sinh học là chìa khóa để giữ cho đàn gia cầm của quý vị luôn khỏe mạnh. An toàn sinh học nghĩa là những việc chúng ta có thể làm để ngăn ngừa bệnh tật cho gia cầm và con người.

Các biện pháp an toàn sinh học bao gồm:

  • Giữ khoảng cách — Cách ly chim của quý vị với khách tới thăm. Chỉ cho phép những người chăm sóc gia cầm tiếp xúc với chúng.
  • Ngăn chặn động vật hoang dã – Ngăn không cho chim hoang dã và các động vật hoang dã khác tiếp xúc với gia cầm của quý vị. Điều này bao gồm việc phủ một lớp che chắn lên trên khu vực chim sinh sống và di chuyển.
  • Giữ sạch sẽ — Ngăn ngừa vi khuẩn lây lan bằng cách vệ sinh giày dép, dụng cụ và thiết bị trong bồn rửa ngoài trời hoặc sử dụng vòi nước ngoài trời.
  • Đừng mang bệnh về nhà — Quý vị nên tách riêng những con chim mới mang về nhà khỏi đàn trong 30 ngày. Những con chim đã đi hội chợ hoặc triển lãm nên được tách khỏi đàn trong hai tuần. Vệ sinh và khử trùng các vật dụng vận chuyển gia cầm và các thiết bị khác đã di chuyển đến địa điểm có nhiều loại chim khác.
  • Đừng mang bệnh từ hàng xóm về — Tránh chia sẻ dụng cụ và thiết bị với hàng xóm.
  • Nhận biết các dấu hiệu cảnh báo bệnh ở chim — Theo dõi các dấu hiệu ban đầu của bệnh ở chim để ngăn ngừa sự lây lan. Những dấu hiệu này có thể bao gồm hắt hơi, ho, chảy nước mũi, tiêu chảy, thiếu năng lượng, chán ăn, giảm sản lượng trứng hoặc tử vong đột ngột.
  • Báo cáo chim bị bệnh — Báo cáo các dấu hiệu bất thường của bệnh hoặc chim chết bất ngờ. Báo cáo ngay những con chim bị chết hoặc bệnh cho: Chương Trình Sức Khỏe Gia Cầm theo số 1-800-606-3056 và bác sĩ thú y tại địa phương.

Tìm thêm thông tin về an toàn sinh học từ United States Department of Agriculture (USDA, Bộ Nông Nghiệp Hoa Kỳ).

Các căn bệnh

Con người và gia cầm có thể lây lan mầm bệnh cho nhau và bị bệnh. Thực hiện vệ sinh đúng cách như rửa tay, vệ sinh thiết bị và lồng chim, cùng các biện pháp an toàn sinh học khác có thể giúp ngăn ngừa sự lây lan của dịch bệnh. Có thể tìm thêm thông tin phòng ngừa tại phần Người khỏe mạnh và Gia cầm khỏe mạnh.

Bệnh Salmonellosis  

Ngay cả gia cầm có biểu hiện khỏe mạnh cũng có thể thải vi khuẩn Salmonella qua phân, gây bệnh cho người. Việc vận chuyển chim và quá trình thích nghi của chúng với địa điểm mới gây ra sự căng thẳng. Những con chim bị căng thẳng có khả năng thải ra vi khuẩn Salmonella cao hơn. Salmonella lây nhiễm cho người qua mắt, mũi hoặc miệng. Rửa tay sau khi tiếp xúc với gia cầm hoặc môi trường chứa mầm bệnh của chúng và trước khi ăn hoặc uống sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm khuẩn Salmonella. Người bị nhiễm vi khuẩn Salmonella có thể lây bệnh cho người khác nếu họ không rửa tay sau khi đi vệ sinh. 

Cúm gia cầm  

Cúm gia cầm có thể lây nhiễm cho gia cầm và các loài chim hoang dã (đặc biệt là chim nước). Các chủng virus cúm gia cầm độc lực cao rất dễ lây nhiễm và thường gây tử vong cho chim. Chúng có thể lây lan nhanh chóng từ đàn này sang đàn khác. Các dấu hiệu nhiễm bệnh ở chim bao gồm dịch tiết từ mũi và mắt (có thể có lẫn máu), lông xù, mào hoặc yếm sưng, mào/yếm/chân có màu xanh, đầu nghiêng, mất phối hợp, lờ đờ và chết đột ngột. Nếu quý vị nhận thấy bất kỳ căn bệnh hoặc cái chết không rõ nguyên nhân nào ở đàn gia cầm của mình, hãy gọi đến Chương Trình Sức Khỏe Gia Cầm của WSDA theo số 1-800-606-3056. Nếu quý vị nhìn thấy chim hoang dã bị bệnh hoặc chết, hãy báo cáo cho WA State Fish & Wildlife (Cơ Quan Cá và Động Vật Hoang Dã WA) tại bit.ly/sickwildbirds. Nguy cơ mắc bệnh cúm gia cầm ở người nói chung là thấp và nguy cơ lây lan từ người sang người cũng rất ít. Làm theo các gợi ý của phần Người khỏe mạnh ở trên để phòng ngừa bệnh tật. 

Vi khuẩn Campylobacter 

Vi khuẩn Campylobacter rất hay gặp ở gia cầm và có thể gây bệnh cho người. Gia cầm bị nhiễm bệnh có thể thải ra vi khuẩn Campylobacter qua phân của chúng. Ở những người bị nhiễm bệnh, có thể xảy ra tình trạng tiêu chảy, chuột rút và nôn mửa. Thịt gà sống hoặc nấu chưa chín là một trong những nguồn lây nhiễm phổ biến nhất ở người. 

Vi khuẩn E. coli 

Gia cầm tự nhiên có vi khuẩn E. coli trong ruột và thường không biểu hiện dấu hiệu bệnh. Mặc dù hầu hết các loại E. coli đều vô hại, nhưng một số khác có thể khiến con người bị bệnh. Vi khuẩn E. coli thường lây lan sang người và động vật khác thông qua phân của động vật bị nhiễm bệnh, thực phẩm hoặc môi trường chứa mầm bệnh. Mọi người có thể bị nhiễm bệnh nếu họ không rửa tay sau khi chạm vào động vật hoặc phân, thức ăn, đồ chơi, môi trường sống (bao gồm chuồng và lồng) hoặc thiết bị sử dụng xung quanh những con vật này. 

Cách chuẩn bị để bảo vệ sức khỏe cho gia đình và đàn gia cầm

Gà con, vịt con và các loài gia cầm mới khác của quý vị có thể mang vi trùng như Salmonella hoặc cúm gia cầm có thể khiến đàn gia cầm — và chính bản thân quý vị — bị bệnh. Thực hiện theo những mẹo dưới đây để giữ cho gia đình và đàn gia cầm của quý vị được an toàn.

Family with outdoor chickens

Resources