Hatırlatma Dozları

Hatırlatma dozunuz için ilk iki aşınızdan farklı bir aşıyı tercih edebilirsiniz. CDC en son verileri (Moderna, Johnson & Johnson dozların karıştırılması ve eşleştirilmesi) incelemek ve hatırlatma dozları hakkında yaptığı geniş çaplı ve derin tartışmalar neticesinde bir karara vardı.

17 yaş ve altı kişiler hatırlatma dozu olarak sadece Pfizer aşısını olabilir.

Hatırlatma dozları, COVID-19 hastalığını şiddetli geçirme riski yüksek olan kişilerde şiddetli hastalığa karşı sürekli koruma sağlanmasına yardımcı olur. Hatırlatma dozları daha önce yalnızca şiddetli COVID-19 riski yüksek olan popülasyonlar için öneriliyordu ancak 2021'in sonlarında ve 2022'nin başlarında, COVID-19 hastalığına karşı korumanın artırılmasına yardımcı olmak amacıyla, öneri 12 yaş ve üzeri herkesi kapsayacak şekilde genişletildi. Bu özellikle daha bulaşıcı varyantların yükselişi ve Amerika Birleşik Devletleri'nde artan COVID-19 vakaları dikkate alındığında önem arz etmektedir.

Amerika Birleşik Devletleri'nde izin verilen veya onaylanan COVID-19 aşıları, varyantlara karşı bile ciddi hastalık, hastaneye yatış ve COVID-19 kaynaklı ölüm riskini azaltmada hala çok etkilidir. Yine de, mevcut aşıların sağladığı korumada zamanla bir düşüş söz konusu olabilir. Hatırlatma dozları, COVID-19'a karşı aşı kaynaklı korumayı artıracak ve bağışıklığın daha uzun sürmesine yardımcı olacaktır.

Evet. Uygun olan herkese ilk iki aşının yapılması hala en yüksek önceliktir. Aşısız erişkinlerde hastaneye yatış oranları aşılı erişkinlere göre 10 ila 22 kat daha fazladır. Aşılanmış kişilerin, aşılanmamış kişilere kıyasla COVID-19 hastalığını ağır geçirme (veya hastalanma) olasılığı önemli ölçüde daha düşüktür. Aşılar ayrıca bireylerin hastalanmasını ve COVID-19'dan hastalananlarda %50'ye yakın bir oranda uzun vadeli semptomların geliştirilmesinin önlenmesine yardımcı olmaktadır.

Hayır. ABD'de sahip olduğumuz mevcut COVID-19 aşıları, varyantlara karşı bile ağır hastalanma oranlarını, hastaneye yatışları ve ölümleri önlemede işe yarıyor. Bununla birlikte, halk sağlığı uzmanları, özellikle yüksek riskli popülasyonlar arasında hafif ve orta dereceli COVID-19 hastalanmalarına karşı daha az koruma görüyor.

• 2 doz aşı olduysanız (Pfizer veya Moderna), ikinci dozunuzdan iki hafta sonra aşılarınızı tamamladığınız kabul edilir. 1 doz aşı olduysanız (Johnson & Johnson), aşı olduktan iki hafta sonra aşılarınızı tamamladığınız kabul edilir.
• Bu tanım, orta ila şiddetli derecede bağışıklık yetmezliğine sahip insanlar (sadece İngilizce) için önerildiği gibi ek bir doz olanlar ve bir hatırlatma dozu olanlar dahil olmak üzere tüm insanlar için geçerlidir.
• Tam olarak aşılanmış kabul edilebilmeniz için acil kullanım için yetkilendirilmiş, lisanslanmış veya Food and Drug Administration (FDA, Gıda Ve İlaç Dairesi) tarafından onaylanmış veya acil kullanım için listelenmiş veya World Health Organization (WHO, Dünya Sağlık Örgütü) tarafından onaylanmış bir COVID-19 aşısı olmuş olmanız gerekmektedir.
• Son dozunuzdan bu yana 2 haftadan daha kısa bir süre geçtiyse veya hâlâ ikinci dozunuzu yaptırmanız gerekiyorsa, tamamen korumalı DEĞİLSİNİZ demektir. Tam aşılanmış sayılana kadar tüm önleme yöntemleri uygulanmalıdır.

Lütfen hatırlatma dozu randevunuza gelirken aşı kartınızı yanınızda getirin, böylece sağlayıcı öncelikle ilk iki dozu tamamladığınızı onaylayabilir. Kartınız yanınızda olmazsa sağlayıcı kaydınıza bakabilir.

• Ek doz, 2 doz mRNA aşı serisini (Pfizer veya Moderna) tamamlayan ancak yeterince güçlü bir bağışıklık tepkisi geliştiremeyen hastalar içindir.
• Hatırlatma dozu, ilk aşı serisinin etkisinin zamanla azalmasıyla bağışıklığı da azalan hastalar içindir.

Aşağıdaki grupların şu anda COVID-19 aşısı için bir hatırlatma dozu olmaları önerilmektedir.

ABD Food and Drug Administration (FDA), Advisory Committee on Immunizations Practices (ACIP, Bağışıklama Uygulamaları Danışma Kurulu), ve Western States Scientific Safety Review Workgroup (Batı Devletleri Bilimsel Güvenlik İnceleme Çalışma Grubu), orta ila şiddetli derecede bağışıklık yetmezliğine sahip insanlar (sadece İngilizce) için bir üçüncü doz aşı önermektedir.

Aşağıdaki tıbbi durumlardan herhangi birine sahipseniz orta ila şiddetli derecede bağışıklık yetmezliğiniz olduğu düşünülür ve bu durumda ek bir COVID-19 aşısı dozundan faydalanabilirsiniz. Bu gruba şu kişiler dahildir:

• Tümör veya kan kanseri için aktif kanser tedavisi görenler
• Bir organ nakli operasyonu olanlar ve bağışıklık sistemini baskılamak için ilaç alanlar
• Son 2 yıl içinde kök hücre nakli alanlar veya bağışıklık sistemini baskılamak için ilaç alanlar
• Orta veya şiddetli birincil bağışıklık yetmezliği olanlar (DiGeorge sendromu, Wiskott-Aldrich sendromu gibi)
• İlerlemiş veya tedavi edilmemiş HIV enfeksiyonuna sahip olanlar
• Yüksek doz kortikosteroidler veya bağışıklık tepkisini baskılayabilen diğer ilaçlarla aktif tedavi alanlar.

Elimizdeki aşılar çoğu virüs varyantına karşı %90 etkili olsa da, araştırmalar orta ila şiddetli derecede bağışıklık yetmezliğine sahip kişilerin her zaman güçlü bir bağışıklık oluşturmadığını gösteriyor. Üçüncü doz bir hatırlatma dozu olarak kabul edilmez, iki dozluk seri ile yeterli bağışıklık geliştirmeyenler için ek bir doz olarak kabul edilir.

Bir mRNA aşısı (Moderna veya Pfizer) olduysanız ve orta ila şiddetli derecede bağışıklık yetmezliğine sahipseniz:

• Ek dozunuzu ikinci dozunuzdan en az 28 gün sonra olmalısınız.
• Mümkünse, ilk iki dozunuzla aynı marka aşıdan olmalısınız. Bu marka mümkün değilse, başka bir mRNA aşı markasını olabilirsiniz.
• Ayrıca, üçüncü mRNA aşı dozunuzu tamamladıktan en az 5 ay sonra bir doz COVID-19 aşısı olmalısınız (Pfizer-BioNTech, Moderna veya Janssen). Bu durumda, orta ve şiddetli derecede bağışıklık yetmezliğine sahip kişiler toplam dört doz COVID-19 aşısı olabilir.

Johnson & Johnson (Janssen) aşısını olduysanız ve orta ila şiddetli derecede bağışıklık yetmezliğine sahipseniz:

• İlk birincil Janssen dozunuzdan en az 2 ay (8 hafta) sonra tek bir COVID-19 hatırlatma dozu (Pfizer-BioNTech, Moderna veya Janssen) yaptırmalısınız.
• Bir tane birincil doz Janssen COVID-19 aşısı olan bir kişi, iki dozdan fazla COVID-19 aşısı olmamalıdır.

Aşağıda listelenen koşullara sahip her yaştan kişinin (sadece İngilizce) COVID-19 hastalığını ağır geçirme olasılığı daha yüksektir. COVID-19'u ağır geçiren bir kişi için şu ihtimaller söz konusudur:

• Hastaneye yatış
• Yoğun bakıma yatış
• Solunum cihazına bağlanma
• Ölüm

COVID-19 aşıları (ilk dozlar ve hatırlatma dozları) ve COVID-19 için diğer önleyici tedbirler, özellikle yaşlıysanız veya bu listedekiler de dahil olmak üzere birden fazla veya ciddi sağlık sorunlarınız varsa önemlidir. Bu listede, sizi COVID-19'u ağır geçirme riskine sokan tüm olası koşulları içermez. Burada yer almayan bir sağlık sorununuz varsa, durumunuzu en iyi nasıl yöneteceğiniz ve kendinizi COVID-19'dan nasıl koruyacağınız konusunda sağlık uzmanınızla görüşün.

• Kanser
• Kronik böbrek hastalığı
• Kronik karaciğer hastalığı
• Kronik akciğer hastalıkları
• Demans veya diğer nörolojik durumlar
• Diyabet (tip 1 veya 2)
• Down sendromu
• Kalp rahatsızlıkları
• HIV enfeksiyonu
• Bağışıklık yetersizliği (zayıflamış bağışıklık sistemi)
• Akıl sağlığı sorunları
• Fazla kilo ve obezite
• Hamilelik
• Orak hücre anemisi veya talasemi
• Eskiden veya hala sigara içme
• Katı organ veya kan kök hücre nakli
• Beyne giden kan akışını etkileyen inme veya serebrovasküler hastalık
• Madde kullanım bozuklukları
• Tüberküloz